TOP 5 LOẠI SÂU HẠI PHỔ BIẾN TRÊN CÂY LÚA

Top 5 loại sâu hại phổ biến trên cây lúa là nguyên nhân hàng đầu làm giảm năng suất và chất lượng lúa tại Việt Nam. Những loài sâu này thường xuất hiện theo từng giai đoạn phát triển của cây, gây thiệt hại lớn nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Việc nhận diện đúng từng loại sâu, hiểu rõ đặc điểm và cách phòng trừ là điều bắt buộc với bất kỳ ai canh tác lúa nước. Trong bài viết này, Tổng KhoZ sẽ giúp bạn điểm mặt từng loại sâu hại nguy hiểm nhất và hướng dẫn xử lý hiệu quả.

1. Tầm quan trọng của việc quản lý sâu hại trên lúa

Lúa là cây trồng chủ lực ở Việt Nam. Tuy nhiên, lúa cũng là mục tiêu tấn công của nhiều loại sâu hại nguy hiểm. Sâu hại thường phát sinh theo mùa vụ, phát triển nhanh, lây lan mạnh và rất khó kiểm soát nếu phát hiện muộn.

Chúng tấn công từ giai đoạn mạ đến thu hoạch, ảnh hưởng trực tiếp đến:

– Năng suất (giảm sản lượng, bông lép trắng, hạt không chắc)

– Chất lượng (hạt xấu, không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu)

– Chi phí (tăng số lần phun thuốc, nhân công, xử lý hậu quả)

Quản lý tốt sâu hại không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại mà còn:

– Góp phần bảo vệ hệ sinh thái đồng ruộng

– Giảm phụ thuộc vào thuốc hóa học

– Nâng cao hiệu quả sản xuất bền vững

Vì vậy, việc nhận biết và xử lý đúng các loại sâu hại phổ biến trên cây lúa là bước đầu tiên để kiểm soát hiệu quả và tiết kiệm chi phí canh tác. Phần tiếp theo sẽ giúp bạn nhận diện cụ thể từng loại sâu nguy hiểm nhất hiện nay.

2. Top 5 loại sâu hại phổ biến trên cây lúa

2.1. Sâu cuốn lá nhỏ

– Tên khoa học: Cnaphalocrocis medinalis

– Đặc điểm nhận biết: Con trưởng thành màu vàng nâu, dài 5–7 mm, cánh có vằn sóng đặc trưng.

– Tác hại: Sâu non cuốn lá lại thành ống rồi ăn phần thịt lá bên trong, làm giảm khả năng quang hợp.

– Thời điểm xuất hiện: Thường gặp vào giai đoạn lúa đẻ nhánh và làm đòng, đặc biệt vào mùa mưa.

Cách phòng trừ:

– Làm đất kỹ, bón phân cân đối NPK.

– Phun sớm khi sâu tuổi 1–2 bằng: Abamectin, Emamectin benzoate, Indoxacarb

2.2. Rầy nâu

– Tên khoa học: Nilaparvata lugens

– Đặc điểm nhận biết: Cơ thể nhỏ (2–3 mm), màu nâu xám, có cánh dài hoặc cánh cụt.

– Tác hại: Chích hút nhựa cây, gây hiện tượng “cháy rầy”; là môi giới lan truyền virus vàng lùn – lùn xoắn lá.

– Thời điểm xuất hiện: Nhiều vào vụ hè thu, giai đoạn lúa trổ và sau trổ.

Cách phòng trừ:

– Gieo sạ đúng thời vụ, không gieo dày.

– Phun thuốc chuyên trị như: Imidacloprid, Pymetrozine, Buprofezin

2.3. Sâu đục thân

– Tên khoa học: Scirpophaga incertulas

– Đặc điểm nhận biết: Con trưởng thành màu trắng, đẻ trứng thành ổ. Sâu non chui vào thân lúa phá từ bên trong.

– Tác hại: Gây triệu chứng “bông bạc”, hạt lép trắng hoàn toàn, lúa chết đột ngột trước trổ.

– Thời điểm xuất hiện: Cuối giai đoạn đẻ nhánh đến trước trổ – mạnh ở vụ đông xuân.

Cách phòng trừ:

– Diệt ổ trứng sớm, điều tiết nước hợp lý.

– Sử dụng: Carbofuran, Chlorantraniliprole, Emamectin benzoate

2.4. Bọ trĩ

– Tên khoa học: Thrips oryzae

– Đặc điểm nhận biết: Nhỏ, màu xám đen, ẩn trong bẹ lá, hoa lúa.

– Tác hại: Chích hút dịch, gây xoăn đọt, lép hạt, không trổ đều.

– Thời điểm xuất hiện: Đầu vụ hoặc khi khô hạn kéo dài.

Cách phòng trừ:

– Giữ ẩm đồng ruộng, bón phân hợp lý.

– Phun thuốc sớm với: Spinetoram, Abamectin, Emamectin Bz

2.5. Nhện gié

– Tên khoa học: Steneotarsonemus spinki

– Đặc điểm nhận biết: Rất nhỏ, khó quan sát bằng mắt thường. Gây vằn vàng, khô gân lá, thối bẹ.

– Tác hại: Gây lúa phát triển chậm, năng suất thấp.

– Thời điểm xuất hiện: Quanh năm, mạnh khi thời tiết nóng – hanh khô.

Cách phòng trừ:

– Vệ sinh đồng ruộng, luân canh cây trồng.

– Dùng: Sulphur, Propargite, Abamectin.

3. Một số lưu ý khi phòng trừ sâu hại lúa

Để kiểm soát hiệu quả các loại sâu hại phổ biến trên cây lúa, người trồng cần nắm vững những nguyên tắc sau:

– Theo dõi đồng ruộng định kỳ, đặc biệt vào các thời điểm sâu phát sinh mạnh.

– Phun thuốc khi sâu còn non, lúc mật độ chưa cao là giai đoạn hiệu quả nhất.

– Không lạm dụng thuốc hóa học, nên luân phiên giữa hóa học và sinh học.

– Pha đúng liều lượng, không pha đặc để “diệt nhanh” vì dễ gây sốc cây và kháng thuốc.

– Phun thuốc vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh nắng gắt hoặc khi sắp mưa.

– Kết hợp biện pháp canh tác: bón phân cân đối, giữ mực nước ổn định, làm cỏ sớm.

– Dừng phun trước thu hoạch ít nhất 7–15 ngày tùy loại thuốc (theo thời gian cách ly).

– Xử lý bao bì, chai lọ thuốc đúng quy định, không vứt bừa bãi ra đồng ruộng.

Nhận diện và xử lý kịp thời các loại sâu hại phổ biến trên cây lúa là yếu tố quan trọng giúp bà con giữ vững năng suất và chất lượng mùa vụ. Mỗi loại sâu có đặc điểm và thời điểm phát sinh riêng, vì vậy cần áp dụng đúng biện pháp kỹ thuật và sử dụng đúng loại thuốc đặc trị. Nếu bạn cần hỗ trợ lựa chọn sản phẩm phù hợp hoặc tư vấn kỹ thuật phòng trừ sâu hại lúa, đừng ngần ngại liên hệ Tổng KhoZ – nơi luôn đồng hành cùng nhà nông trên từng thửa ruộng.

LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ

TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn KIm Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ