BỆNH ĐỐM ĐEN TRÊN CÂY CÓ MÚI, NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÒNG TRỪ

Bệnh đốm đen trên cây có múi đang trở thành nỗi ám ảnh lớn với nhiều nhà vườn khi gây hại nghiêm trọng đến lá, quả và năng suất. Nếu không phát hiện và xử lý kịp thời, bệnh có thể lan rộng toàn vườn chỉ sau vài trận mưa đầu mùa. Trong bài viết này, Tổng KhoZ sẽ chia sẻ giải pháp phòng trừ bệnh đốm đen hiệu quả, kết hợp giữa canh tác, sinh học và sản phẩm đặc trị tối ưu.

1. Bệnh đốm đen trên cây có múi là gì?

Bệnh đốm đen trên cây có múi là một bệnh do nấm gây ra, xuất hiện phổ biến ở các vùng trồng cam, quýt, bưởi, chanh… Bệnh tấn công vào lá, cành và trái, để lại các vết đốm tròn màu nâu đen, làm quả mất giá trị thương mại và dễ rụng sớm.

Bệnh thường khởi phát vào mùa mưa, khi độ ẩm trong vườn tăng cao. Nếu không kiểm soát tốt, bệnh sẽ nhanh chóng lan rộng, gây thiệt hại lớn cho nhà vườn.

1.1 Nguyên nhân gây bệnh đốm đen trên cây có múi

Tác nhân chính là nấm Phyllosticta citricarpa. Loại nấm này phát triển mạnh trên tàn dư cây bệnh như lá rụng, cành khô hoặc quả đã nhiễm. Ngoài ra, các yếu tố thúc đẩy bệnh lây lan gồm:

– Không vệ sinh vườn định kỳ, để lá rụng tồn đọng.

– Tán cây quá dày, thiếu ánh sáng, tạo độ ẩm cao.

– Phun thuốc không đúng thời điểm hoặc sai cách.

– Bón phân không cân đối, cây yếu, dễ nhiễm nấm.

1.2 Điều kiện phát triển bệnh đốm đen

– Độ ẩm >85% là môi trường lý tưởng để nấm phát tán.

– Nhiệt độ 25–30°C giúp nấm sinh trưởng nhanh.

– Mưa nhiều, gió mạnh làm bào tử lây lan rộng.

– Vườn trồng dày đặc, không tỉa cành, dễ ẩm thấp.

– Không phòng ngừa định kỳ, khiến bệnh bùng phát bất ngờ.

Chính vì vậy, việc nắm rõ nguyên nhân và điều kiện phát sinh bệnh là nền tảng quan trọng để có chiến lược phòng trừ hiệu quả.

2. Triệu chứng bệnh đốm đen trên cây có múi

Việc nhận biết sớm triệu chứng là yếu tố then chốt giúp phòng trừ bệnh kịp thời. Dưới đây là các biểu hiện điển hình của bệnh đốm đen trên cây có múi:

2.1 Trên lá

– Xuất hiện các vết đốm tròn, kích thước nhỏ.

– Ban đầu có màu vàng nhạt, sau chuyển nâu, viền đen.

– Các đốm lớn dần, gây hoại tử mô lá và rụng lá sớm.

2.2 Trên trái

– Vết đốm lõm nhẹ, màu nâu sậm, thường xuất hiện ở phần bụng trái.

– Một số trái bị loét, chai sạm, khô xơ.

– Quả non dễ rụng sớm, trái lớn thì mất thẩm mỹ, giảm giá trị thương phẩm.

2.3 Trên cành non

– Có các vết thâm đen, đôi khi loang rộng.

– Vết bệnh ăn sâu vào vỏ khiến cành khô dần và chết.

Các triệu chứng thường lan nhanh trong điều kiện mưa ẩm. Khi đã phát hiện rõ trên quả, bệnh thường đã ở giai đoạn nặng.

3. Tác hại của bệnh đốm đen trên cây có múi

Bệnh đốm đen trên cây có múi không chỉ làm giảm năng suất mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và giá trị thương mại của sản phẩm.

– Trái rụng sớm: Khi bị nhiễm nặng, trái non dễ rụng hàng loạt, khiến sản lượng sụt giảm nghiêm trọng.

– Trái xấu mã, khó tiêu thụ: Đốm đen làm trái sạm màu, giảm tính thẩm mỹ, khó đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.

– Cây suy yếu lâu dài: Bệnh gây rụng lá, chết cành, làm suy kiệt cây trồng.

– Chi phí chăm sóc tăng cao: Nông dân phải tốn nhiều công sức, thuốc men và dinh dưỡng để phục hồi vườn cây.

Nếu không phòng ngừa kịp thời, bệnh có thể gây thất thu lên tới 40–60% tùy mức độ lây lan.

5. Các biện pháp phòng ngừa bệnh đốm đen trên cây có múi

Để ngăn chặn bệnh đốm đen trên cây có múi, bà con cần áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp. Việc chỉ dựa vào thuốc trừ bệnh là chưa đủ, vì nấm gây bệnh tồn tại lâu dài trong vườn và rất dễ bùng phát trở lại nếu điều kiện thuận lợi.

5.1 Biện pháp canh tác

– Tỉa cành tạo tán hợp lý: Duy trì vườn thông thoáng, ánh sáng dễ xuyên vào giúp hạn chế độ ẩm. Cắt bỏ cành già, cành sâu bệnh và cành sát đất.

– Thoát nước tốt vào mùa mưa: Tránh tình trạng đọng nước kéo dài gây ẩm ướt liên tục – điều kiện lý tưởng cho nấm phát triển.

– Vệ sinh vườn thường xuyên: Gom và tiêu hủy lá rụng, trái bệnh, cành khô. Không ủ phân từ tàn dư cây bệnh.

– Bón phân cân đối: Tránh dư đạm khiến cây xanh tốt bất thường nhưng yếu sức đề kháng. Ưu tiên kết hợp phân hữu cơ vi sinh như SATAKA 112 – VITAMIN-Z hoặc SATAKA – 113 ROOTER-Z để tăng sức đề kháng và cải thiện đất

– Luân canh/xen canh hợp lý: Giúp giảm mật độ nguồn bệnh trong đất.

5.2 Biện pháp sinh học

Sử dụng chế phẩm vi sinh đối kháng: Ví dụ như BIOBUS 1.00WP chứa nấm Trichoderma viride. Loại nấm này tiêu diệt mầm bệnh trong đất, ngăn cản sự phát triển của nấm gây đốm đenDANH MỤC SẢN PHẨM -….

Có thể kết hợp BIOBUS với các loại phân hữu cơ dạng lỏng hoặc cốm để hỗ trợ phát triển hệ vi sinh vật có lợi trong đất.

5.3 Biện pháp hóa học (phòng và trị bệnh)

Việc sử dụng thuốc hóa học cần đúng lúc – đúng loại – đúng liều để phát huy hiệu quả, hạn chế kháng thuốc. Một số hoạt chất và sản phẩm đặc trị hiệu quả:

– Copper Oxychloride – có trong PN-COPPERCIDE 50WP: Đặc trị đốm đen, đốm lá, sẹo loét trên cam quýt.

– Azoxystrobin + Difenoconazole – có trong AZODIFE 325SC: Phổ tác động rộng, trị nấm hiệu quả ngay từ giai đoạn đầu.

– Dimethomorph + Mancozeb – có trong SPENDORA 690WP: Phòng ngừa tái phát bệnh, ức chế nấm phát triển trên trái non và lá.

*Lưu ý khi sử dụng thuốc hóa học:

– Phun vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát.

– Luân phiên hoạt chất, không dùng một loại liên tục nhiều lần.

– Phun định kỳ vào đầu mùa mưa và sau mỗi đợt thu hoạch.

– Tuân thủ thời gian cách ly trước thu hoạch theo hướng dẫn trên bao bì.

6. Kết hợp phân bón tăng sức đề kháng

Phòng bệnh bền vững không thể thiếu yếu tố dinh dưỡng. Khi cây đủ khỏe, khả năng kháng nấm và hồi phục sẽ cao hơn rất nhiều. Tổng KhoZ khuyến nghị kết hợp sử dụng các dòng phân hữu cơ chuyên biệt:

– SATAKA 112 – VITAMIN-Z: Giúp cây hấp thụ dinh dưỡng tốt, phục hồi sau sốc bệnh.

– SATAKA 113 – ROOTER-Z: Tăng trưởng bộ rễ, thúc đẩy cây khỏe từ gốc.

– SATAKA 114 – CASIBO-Z: Hỗ trợ ra hoa, đậu trái đều, tăng đề kháng tổng thể.

Những dòng phân này không chỉ cải tạo đất mà còn kích thích vi sinh vật có lợi, từ đó hạn chế mầm bệnh phát triển từ môi trường đất.

Bệnh đốm đen trên cây có múi là thách thức lớn nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu người trồng chủ động trong phòng ngừa và chăm sóc. Việc kết hợp đồng bộ giữa tỉa tán, vệ sinh vườn, sử dụng chế phẩm sinh học và thuốc đặc trị là hướng đi bền vững, ít rủi ro. Để cây khỏe – trái đẹp – năng suất cao, bà con nên sử dụng thêm các dòng phân hữu cơ chất lượng từ Tổng KhoZ. Đây chính là giải pháp toàn diện giúp nâng cao sức đề kháng và phòng bệnh từ gốc rễ.

LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ

TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ