Bệnh nứt thân xì mủ trên cây sầu riêng là một trong những bệnh hại nguy hiểm nhất hiện nay. Bệnh thường xuất hiện âm thầm, nhưng khi phát hiện thì cây đã bị tổn thương nghiêm trọng ở phần thân. Nếu không can thiệp kịp thời, bệnh có thể khiến cây sầu riêng suy kiệt, chết dần hoặc giảm mạnh năng suất. Trong bài viết này, Tổng KhoZ tìm hiểu chi tiết về bệnh hại nguy hiểm này.
1. Bệnh nứt thân xì mủ là gì?
Đây là tình trạng cây sầu riêng bị nứt vỏ thân và rỉ nhựa mủ ra ngoài, thường đi kèm với các tổn thương ở lớp vỏ và mô gỗ. Bệnh có thể do nấm, vi khuẩn, hoặc do sinh lý kết hợp điều kiện bất lợi từ môi trường.
Cây bị nứt thân xì mủ thường có dấu hiệu suy yếu nhanh, cành khô, lá vàng, và nếu không điều trị sớm, cây sẽ chết từ từ hoặc ngừng ra trái.

2. Nguyên nhân gây bệnh nứt thân xì mủ trên sầu riêng
2.1. Nấm Phytophthora spp.
– Là tác nhân chính gây bệnh trên thân và rễ.
– Phát triển mạnh khi độ ẩm đất cao, mưa nhiều, vườn ẩm thấp.
– Xâm nhập qua vết nứt hoặc vùng rễ tổn thương.
2.2. Vi khuẩn gây thối thân
– Một số vi khuẩn gây mục mô vỏ, tạo điều kiện cho cây bị xì mủ.
– Vi khuẩn xâm nhập qua vết thương do côn trùng hoặc tác động cơ giới.
2.3. Nguyên nhân sinh lý và môi trường
– Vườn bị ngập úng, đất nén chặt, thoát nước kém.
– Cây bón thừa đạm hoặc tưới nước không hợp lý.
– Gốc bị nắng gắt chiếu trực tiếp, gây nứt vỏ rồi nhiễm trùng thứ cấp.
2.4. Do côn trùng hoặc sâu hại
– Sâu đục thân, bọ xít mủ, kiến có thể tạo lỗ hoặc vết thương.
– Các vết thương nhỏ trở thành cửa ngõ cho nấm và vi khuẩn xâm nhập.
3. Triệu chứng nhận biết bệnh nứt thân xì mủ
3.1. Trên thân cây
– Vết nứt thường xuất hiện từ phần gốc đến thân chính.
– Nhựa mủ màu nâu hoặc nâu sẫm rỉ ra từ vết nứt.
– Khu vực xì mủ có mùi hơi chua, đôi khi thối nhẹ.
– Vỏ cây bong tróc dần, để lộ mô gỗ bên trong.
3.2. Trên cành
– Cành có thể bị khô đầu, rụng lá từng đoạn.
– Một số trường hợp, bệnh lan từ gốc lên, cành chết dần.
3.3. Trên lá và quả
– Lá vàng, rụng sớm, quả nhỏ, phát triển kém.
– Cây có hiện tượng ra hoa nhưng rụng trái non hàng loạt.

4. Tác hại nghiêm trọng của bệnh
– Làm cây suy yếu nhanh, giảm khả năng vận chuyển dinh dưỡng.
– Mất mủ làm tổn thương mô dẫn, khiến cây khô cành, chết dần.
– Ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, chất lượng trái.
– Nếu không xử lý kịp, có thể mất trắng cả vườn sầu riêng sau vài tháng.
5. Cách phòng bệnh nứt thân xì mủ hiệu quả
5.1. Quản lý nước hợp lý
– Làm mô cao, đào rãnh thoát nước xung quanh gốc.
– Không để cây ngập úng lâu ngày, nhất là mùa mưa.
– Tưới vừa đủ, không tưới vào chiều tối.
5.2. Che chắn phần gốc cây
– Dùng lưới đen hoặc thân chuối che nắng cho phần gốc vào mùa nắng gắt.
– Tránh để gốc cây tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng giữa trưa.
5.3. Cung cấp dinh dưỡng cân đối
– Không bón quá nhiều phân đạm, đặc biệt vào mùa mưa.
– Tăng cường Kali, Canxi, Bo, Zn giúp cây cứng cáp, giảm nứt vỏ.
Gợi ý: Sử dụng SATAKA 117 ORGANIC ZN-B để cải tạo đất và tăng đề kháng.
5.4. Cắt tỉa hợp lý
– Tỉa cành thông thoáng, giảm ẩm độ trong tán.
– Không cắt cành sát thân, hạn chế tạo vết thương lớn.

6. Cách xử lý khi cây đã bị nứt thân xì mủ
6.1. Vệ sinh vết bệnh
– Dùng dao bén nạo bỏ lớp vỏ bệnh, không làm tổn thương gỗ.
– Dùng khăn sạch lau hết mủ và mô hư.
6.2. Sát trùng và bôi thuốc
Các hoạt chất hiệu quả:
– Copper Oxychloride: sát trùng ngoài vỏ.
– Fosetyl-Aluminium, Metalaxyl: diệt nấm Phytophthora.
– Validamycin: hiệu quả với vi khuẩn và nấm kết hợp.
Cách dùng:
– Hòa thuốc rồi quét đều lên vùng tổn thương.
– Bôi lại sau 5–7 ngày nếu còn dấu hiệu rỉ mủ.
– Có thể trộn thêm keo liền sẹo nông nghiệp để bảo vệ vết thương.
6.3. Bổ sung dưỡng chất
– Bón phân hữu cơ vi sinh phục hồi đất và rễ.
– Tưới rong biển, acid amin giúp cây phục hồi nhanh.

Bệnh nứt thân xì mủ trên cây sầu riêng là bệnh nguy hiểm, nhưng có thể kiểm soát hiệu quả nếu xử lý sớm. Người trồng cần chủ động phát hiện, thực hiện vệ sinh – sát trùng vết bệnh đúng kỹ thuật và kết hợp dinh dưỡng hợp lý để giúp cây phục hồi. Tổng KhoZ khuyến nghị bà con nên kiểm tra vườn thường xuyên, đặc biệt trong mùa mưa và thời điểm nắng gắt. Chủ động phòng bệnh luôn rẻ và hiệu quả hơn nhiều so với việc chữa bệnh.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ