BỆNH THỐI RỄ CÂY TRỒNG, NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH PHÒNG TRỪ

Bệnh thối rễ cây trồng là một trong những bệnh phổ biến và nguy hiểm nhất hiện nay. Bệnh gây chết rễ, nghẹt rễ, khiến cây phát triển kém, chậm lớn, thậm chí chết hàng loạt. Đây là “kẻ thù thầm lặng” mà nhiều nông dân thường phát hiện quá muộn. Trong bài viết này, Tổng KhoZ sẽ cùng bà con tìm hiểu chi tiết về bệnh hại này nhé.

1. Bệnh thối rễ cây trồng là gì?

Bệnh thối rễ là tình trạng hệ thống rễ cây bị phân hủy, thối nhũn, không còn khả năng hút nước và dinh dưỡng. Bệnh có thể do nấm, vi khuẩn hoặc điều kiện môi trường bất lợi gây ra.

Thối rễ khiến cây mất nguồn nuôi dưỡng chính, dần dần héo úa, chậm phát triển và chết nếu không được can thiệp kịp thời.

2. Nguyên nhân gây bệnh thối rễ

2.1. Do nấm bệnh

– Phytophthora spp. và Pythium spp. là hai loại nấm gây thối rễ phổ biến.

– Nấm tồn tại trong đất, đặc biệt mạnh vào mùa mưa.

– Chúng tấn công rễ non khi đất ẩm ướt kéo dài.

2.2. Do vi khuẩn

– Một số vi khuẩn như Erwinia spp. gây mục rễ, có mùi hôi.

– Phát triển mạnh ở vùng đất trũng, thiếu oxy.

2.3. Do điều kiện môi trường

– Đất úng nước lâu ngày khiến rễ thiếu oxy, bị nghẹt.

– Đất chua, nén chặt, không thoát nước làm rễ dễ bị úng thối.

– Lạm dụng phân hóa học, đặc biệt là phân đạm.

2.4. Do sâu bệnh

– Tuyến trùng và rệp sáp đất có thể cắn rễ, tạo điều kiện cho nấm xâm nhập.

– Vết thương trên rễ tạo môi trường thuận lợi cho mầm bệnh.

3. Dấu hiệu nhận biết bệnh thối rễ

3.1. Trên bộ phận dưới đất

– Rễ chuyển màu nâu hoặc đen, mềm nhũn, dễ đứt.

– Rễ tơ bị mất gần như hoàn toàn, chỉ còn rễ chính.

– Có mùi hôi nhẹ nếu do vi khuẩn gây ra.

– Vỏ rễ bong tróc, phần lõi bên trong mục nát.

3.2. Trên thân và lá

– Cây sinh trưởng chậm, còi cọc, lá nhỏ.

– Lá vàng từ gốc lên, rụng sớm.

– Lá héo vào trưa, phục hồi kém dù đất còn ẩm.

– Quả nhỏ, chậm lớn, dễ rụng.

3.3. Cây có thể chết đột ngột

– Một số cây vẫn xanh nhưng bị héo rũ rồi chết chỉ sau vài ngày.

– Khi nhổ cây lên thấy bộ rễ gần như không còn hoạt động.

4. Cây trồng nào dễ bị thối rễ?

Bệnh có thể xuất hiện trên nhiều loại cây trồng như:

– Cà chua, ớt, dưa leo, cải bắp (nhóm rau màu).

– Cà phê, hồ tiêu, sầu riêng, xoài (cây công nghiệp và cây ăn trái).

– Lúa, ngô, khoai, mía (cây lương thực).

– Hoa cúc, hoa hồng, hoa lan (cây cảnh và hoa).

Đặc biệt nguy hiểm ở vườn ươm cây con, cây trồng trong bầu hoặc chậu.

5. Cách phòng bệnh thối rễ cây trồng

5.1. Làm đất kỹ trước khi trồng

– Làm luống cao, rãnh thoát nước rõ ràng.

– Tránh trồng ở vùng đất trũng, dễ úng.

– Xử lý đất bằng Trichoderma hoặc vôi bột trước khi trồng.

5.2. Chọn giống khỏe, kháng bệnh

– Nên chọn giống có khả năng kháng nấm và vi khuẩn rễ.

– Ưu tiên giống ngắn ngày với cây rau màu.

5.3. Bón phân hợp lý

– Bón phân cân đối, hạn chế lạm dụng đạm.

– Tăng cường phân hữu cơ hoai mục và vi sinh vật có lợi.

– Dùng phân hữu cơ vi sinh SATAKA 117 – ORGANIC ZN-B giúp cải tạo đất, tăng đề kháng.

5.4. Quản lý tưới tiêu

– Không tưới quá nhiều, nhất là vào chiều tối.

– Chỉ tưới khi đất khô mặt, tránh để đất sũng nước.

– Vào mùa mưa, tăng khoảng cách tưới hoặc dùng mái che.

6. Cách xử lý khi cây đã bị thối rễ

6.1. Đào và xử lý vùng rễ

– Đào xung quanh gốc cây bị bệnh để rễ được thoáng khí.

– Cắt bỏ rễ hư, để lại phần rễ khỏe.

– Rắc vôi bột, để khô tự nhiên 1–2 ngày trước khi xử lý thuốc.

6.2. Tưới thuốc đặc trị

Các hoạt chất hiệu quả gồm:

– Metalaxyl: chuyên trị Phytophthora, Pythium.

– Fosetyl-Al: thấm sâu, tăng sức đề kháng cho rễ.

– Trichoderma: nấm đối kháng, dùng lâu dài để cải tạo đất.

– Validamycin: tốt cho cây ăn quả và rau màu.

Cách dùng:

– Hòa thuốc tưới vào gốc, thấm sâu đến vùng rễ.

– Kết hợp rải Trichoderma sau 5–7 ngày để phục hồi hệ vi sinh vật đất.

7. Kinh nghiệm phục hồi cây sau thối rễ

– Bón bổ sung Kali, Canxi, Bo, Zn để kích thích rễ ra lại.

– Dùng phân hữu cơ vi sinh dạng nước để rễ dễ hấp thụ.

– Tạm ngưng tưới trong vài ngày đầu, giúp vết cắt rễ khô nhanh.

Bệnh thối rễ cây trồng là bệnh nguy hiểm nhưng có thể phòng và trị hiệu quả nếu phát hiện kịp thời. Quản lý đất, nước và phân bón là chìa khóa ngăn chặn bệnh từ sớm. Tổng KhoZ khuyên bà con nên phòng bệnh bằng cách cải tạo đất, bổ sung vi sinh vật có lợi và sử dụng đúng thuốc khi cần thiết. Đừng đợi đến khi cây chết mới bắt đầu chữa trị.

LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ

TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ