Bệnh thối rễ trên sầu riêng là nỗi lo lớn của nhiều nhà vườn, nhất là vào mùa mưa ẩm. Khi nấm tấn công, rễ cây chuyển nâu đen, mềm nhũn và mục dần, khiến cây héo rũ, trái rụng hàng loạt. Nếu không xử lý kịp, bệnh lan nhanh làm chết cả cây, gây thiệt hại nặng nề. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ giúp bà con nhận biết sớm và áp dụng biện pháp phòng trị đúng cách là chìa khóa để bảo vệ vườn sầu riêng bền vững.
1. Bệnh thối rễ trên sầu riêng: Mối nguy tiềm ẩn mùa mưa
Bệnh thối rễ trên sầu riêng là nỗi lo lớn của nhiều nhà vườn, nhất là trong mùa mưa ẩm. Khi nấm tấn công, rễ cây chuyển nâu đen, mềm nhũn và mục dần, khiến cây héo rũ, trái non rụng hàng loạt. Nếu không xử lý kịp, bệnh lan nhanh và có thể làm chết cả cây, gây thiệt hại nặng nề cho cả vườn.
Sầu riêng là cây ăn trái có giá trị kinh tế cao. Diện tích trồng tăng nhanh, nhưng bà con phải đối mặt với nhiều dịch hại. Trong số đó, bệnh thối rễ được xem là một trong những mối đe dọa nghiêm trọng nhất. Bệnh làm hỏng hệ rễ, khiến cây không thể hấp thu nước và dinh dưỡng. Lá úa vàng, cây chậm phát triển, năng suất giảm rõ rệt.
Nguyên nhân chính đến từ nấm đất như Phytophthora, Fusarium và Pythium. Những loại nấm này tồn tại lâu trong đất, nước và tàn dư cây bệnh. Chúng phát triển mạnh trong điều kiện đất ẩm, vườn trũng, hoặc khi bón nhiều phân hữu cơ tươi chưa hoai mục. Nếu bà con không phát hiện và xử lý kịp thời, bệnh dễ lan rộng ra cả vườn, làm thiệt hại năng suất và tuổi thọ cây.
2. Nguyên nhân và yếu tố làm bệnh bùng phát
Bệnh thối rễ trên sầu riêng thường bùng phát khi điều kiện môi trường thuận lợi cho nấm gây hại. Các yếu tố chính bao gồm:
Đất trũng, thoát nước kém
– Nước đọng quanh gốc làm rễ thiếu oxy, tạo điều kiện cho nấm Phytophthora và Pythium phát triển mạnh. Đất nặng, giữ nước lâu càng làm rễ dễ bị thối.
Mưa kéo dài và ẩm độ cao
– Thời tiết mưa liên tục khiến đất ẩm bão hòa. Đây là môi trường lý tưởng cho bào tử nấm phát tán và xâm nhập rễ.
Bón phân hữu cơ tươi hoặc chưa hoai mục
– Phân tươi làm gia tăng vi sinh vật gây hại và tạo môi trường yếm khí. Rễ non dễ bị nấm xâm nhập.
– Rễ bị tổn thương cơ giới hoặc do côn trùng, tuyến trùng
– Vết thương do xới đất, nhổ cỏ, hoặc tuyến trùng cắn phá là “cửa ngõ” để nấm xâm nhập.
Vườn thiếu vi sinh vật có ích
– Hệ sinh thái đất mất cân bằng khiến nấm bệnh dễ dàng phát triển, lấn át vi sinh có lợi.
Những yếu tố trên thường kết hợp, làm bệnh bùng phát nhanh trong mùa mưa. Nếu không kiểm soát sớm, bệnh sẽ lan rộng và gây thiệt hại nghiêm trọng cho vườn.
3. Dấu hiệu nhận biết bệnh thối rễ trên sầu riêng
Bệnh thối rễ thường khó phát hiện sớm vì rễ nằm sâu trong đất. Tuy nhiên, bà con có thể nhận biết qua các biểu hiện sau:
Rễ bị đổi màu và mềm nhũn
– Rễ khỏe thường trắng ngà, chắc. Khi bị bệnh, rễ chuyển sang nâu hoặc đen, mềm, dễ đứt khi cầm.
Lá và cành héo rũ
– Cây thiếu dinh dưỡng do rễ hư hại. Lá bắt đầu vàng từ lá già, sau đó lan dần lên ngọn. Cành non dễ héo rũ, giảm sức sống.
Trái non rụng hàng loạt
– Cây yếu không đủ dinh dưỡng nuôi trái. Trái non rụng nhiều, làm năng suất giảm mạnh.
Đất quanh gốc ẩm lâu, có mùi hôi nhẹ
– Đất yếm khí tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phân hủy rễ. Thường thấy bùn đen hoặc mùi chua quanh gốc.
Trường hợp nặng
– Toàn bộ hệ rễ mục, cây ngừng phát triển, ngã đổ hoặc chết khô chỉ trong vài tuần.
Kiểm tra rễ và vùng gốc định kỳ, đặc biệt sau mưa lớn, giúp phát hiện bệnh kịp thời và giảm thiệt hại.
4. Biện pháp phòng và trị bệnh thối rễ trên sầu riêng
Để quản lý hiệu quả bệnh thối rễ, bà con nên áp dụng tổng hợp các biện pháp canh tác, sinh học và hóa học.
4.1. Biện pháp canh tác
– Cải thiện thoát nước: Đào mương, nâng mô, tạo rãnh thoát nước quanh vườn.
– Sử dụng phân hữu cơ hoai mục: Tránh phân tươi vì dễ sinh nấm bệnh.
– Giữ đất thông thoáng: Xới nhẹ đất mặt, tránh đầm chặt.
– Tỉa cành, dọn cỏ: Giúp vườn thoáng khí, giảm độ ẩm.
– Luân canh và trồng cây cải tạo đất: Giảm nguồn bệnh trong đất.
4.2. Biện pháp sinh học
– Bổ sung vi sinh vật có ích: Rải chế phẩm Trichoderma viride (như BIOBUS 1.00WP) quanh gốc để ức chế nấm hại.
– Kết hợp nấm đối kháng và phân vi sinh: Giúp rễ phục hồi và khỏe mạnh hơn.
4.3. Sử dụng thuốc và chế phẩm bảo vệ thực vật
Xử lý khi bệnh mới xuất hiện:
– Pha thuốc gốc đồng hoặc Mancozeb + Metalaxyl (như FORTAZEB 72WP để tưới gốc và phun quanh vùng rễ bị bệnh….
– Bôi thuốc trực tiếp vào vết rễ bị thối (nếu lộ trên mặt đất).
– Luân phiên hoạt chất: Giúp tránh tình trạng nấm kháng thuốc.
– Phối hợp với vi sinh: Sau 7–10 ngày, rải thêm Trichoderma để tái cân bằng hệ vi sinh đất.
4.4. Phục hồi cây sau xử lý
– Bón phân sinh học, bổ sung Bo, Zn, K để kích thích rễ mới.
– Hạn chế tưới đẫm, chỉ tưới khi đất khô.
– Kiểm tra định kỳ để xử lý kịp khi bệnh tái phát.
Bệnh thối rễ là mối đe dọa nghiêm trọng với sầu riêng, nhất là trong mùa mưa ẩm. Bà con cần theo dõi vườn thường xuyên, phát hiện sớm và áp dụng biện pháp canh tác, sinh học, hóa học hợp lý. Cải tạo đất, bổ sung vi sinh vật có ích và dùng thuốc đặc trị đúng lúc sẽ giúp cây phục hồi nhanh. Giữ bộ rễ khỏe mạnh chính là chìa khóa giúp vườn sầu riêng phát triển bền vững, năng suất và chất lượng trái ổn định.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
