Bệnh loét trên cây bưởi là một trong những bệnh nguy hiểm thường xuất hiện vào mùa mưa, gây hại nặng nề trên lá, cành và đặc biệt là trái. Nếu không phát hiện và xử lý kịp thời, bệnh có thể lan rộng toàn vườn, làm giảm năng suất và chất lượng nông sản. Bài viết này do Tổng Kho Z tổng hợp sẽ giúp bà con nhận biết sớm triệu chứng, hiểu đúng nguyên nhân và áp dụng giải pháp xử lý hiệu quả – tiết kiệm chi phí, bảo vệ vườn bưởi khỏe mạnh.
1. Nguyên nhân gây bệnh loét trên cây bưởi
Bệnh loét trên cây bưởi do vi khuẩn Xanthomonas citri gây ra. Vi khuẩn xâm nhập qua các vết thương cơ giới, vết xước do côn trùng, gió mưa hoặc dụng cụ làm vườn. Khi vào trong mô cây, vi khuẩn phát triển mạnh, tạo thành các vết loét trên lá, cành và trái.
Điều kiện thuận lợi khiến bệnh phát sinh và phát triển
– Thời tiết mưa nhiều, độ ẩm cao, đặc biệt trong mùa mưa.
– Vườn trồng dày, tán lá không được tỉa thường xuyên, thiếu thông thoáng.
– Đất cát phèn, úng mặn, kém thoát nước – là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn.
– Cây bị suy yếu do thiếu dinh dưỡng, bón phân không cân đối.
– Giống bưởi mẫn cảm, một số giống dễ bị loét hơn giống khác.
– Khí hậu nóng ẩm, nhiệt độ từ 25–35°C là điều kiện vi khuẩn phát triển mạnh.
Các con đường lây lan bệnh
– Qua gió mưa: nước mưa bắn vi khuẩn từ cây bệnh sang cây lành.
– Qua nước tưới: nguồn nước ô nhiễm mang vi khuẩn lan truyền trong vườn.
– Qua côn trùng chích hút: như rệp sáp, bọ vẽ bùa, rầy mềm…
– Qua dụng cụ làm vườn không khử trùng, đặc biệt khi cắt tỉa giữa các cây.
Tác hại nghiêm trọng do bệnh gây ra
– Lá, cành và trái bị loét, rụng sớm, làm giảm năng suất và chất lượng bưởi.
– Trái bị mất thẩm mỹ, không đạt tiêu chuẩn thương mại.
– Cây suy kiệt dần, dễ nhiễm thêm nhiều loại sâu bệnh khác.
– Thiệt hại kinh tế lớn, đặc biệt với các vườn bưởi kinh doanh quy mô lớn.
2. Dấu hiệu nhận biết bệnh loét trên cây bưởi
Bệnh loét trên cây bưởi có thể gây hại trên lá, cành và trái, với các triệu chứng đặc trưng dễ nhận biết nếu quan sát kỹ.
Trên lá
– Xuất hiện đốm nhỏ màu nâu đỏ hoặc nâu xám, hình tròn hoặc bầu dục.
– Viền đốm thường hơi gồ lên, giống đầu đinh ghim – đặc trưng của loét vi khuẩn.
– Vết bệnh lan rộng, khiến lá vàng úa, khô và rụng sớm.
– Lá rụng từng cụm, nhất là sau các đợt mưa lớn hoặc gió mạnh.
Trên cành
– Vết loét xuất hiện ở phần vỏ cành, ban đầu màu nâu đỏ, có rìa sưng nhẹ.
– Lâu ngày, vết loét lan rộng, làm nứt vỏ, chảy nhựa màu vàng sẫm hoặc nâu.
– Cành bị hại nặng sẽ khô héo, ngừng phát triển hoặc chết dần từ ngọn.
– Có thể thấy mủ khô đóng cứng quanh vết nứt như nhựa cây bị khô lại.
Trên quả
– Trái xuất hiện đốm loét màu nâu đỏ hoặc nâu sẫm, hình tròn hoặc méo.
– Vết bệnh lan rộng làm vỏ trái sần sùi, thô ráp, giảm tính thẩm mỹ rõ rệt.
– Nhiều trái rụng sớm khi còn non, hoặc thối mềm nếu vết loét ăn sâu.
– Trái mắc bệnh không đạt tiêu chuẩn thương phẩm, khó bán hoặc bị loại bỏ.
3. Biện pháp phòng và trị bệnh loét trên cây bưởi
3.1. Biện pháp canh tác
– Tỉa cành tạo tán hợp lý, giúp vườn thông thoáng, hạn chế ẩm ướt kéo dài.
– Trồng với mật độ phù hợp, không để tán lá chạm nhau gây trầy xước.
– Vệ sinh vườn thường xuyên, thu gom và tiêu hủy cành, lá, trái bị loét.
– Khử trùng dụng cụ làm vườn (kéo cắt, dao…) sau mỗi lần sử dụng.
– Không tưới phun mưa vào chiều tối, tránh kéo dài thời gian lá – trái bị ướt.
3.2. Biện pháp hóa học
– Phun sớm ngay khi phát hiện vết loét đầu tiên, nhất là đầu mùa mưa.
– Ưu tiên các hoạt chất có tính kháng khuẩn mạnh: Copper Oxychloride (đồng oxyclorua), Kasugamycin, Copper Hydroxide,….
– Phun ướt đều cả mặt trên và mặt dưới lá, nhấn kỹ vùng lá non – trái non – cành tăm.
– Luân phiên hoạt chất sau 2–3 lần để tránh vi khuẩn kháng thuốc.
– Có thể kết hợp chất bám dính, tăng hiệu quả bám thuốc trong điều kiện mưa ẩm.
3.3. Biện pháp sinh học & hỗ trợ
– Sử dụng chế phẩm sinh học chứa vi khuẩn đối kháng như Bacillus subtilis, Pseudomonas fluorescens.
– Bón phân hữu cơ hoai mục, bổ sung vi sinh để tăng đề kháng tự nhiên.
– Phun định kỳ phân bón lá có amino acid + đồng + kẽm giúp lá khỏe – chống bệnh tốt hơn.
4. Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Bệnh loét trên bưởi có lây lan không?
– Có. Vi khuẩn gây bệnh dễ lây qua mưa gió, nước tưới, côn trùng và dụng cụ làm vườn.
2. Khi nào nên phun thuốc phòng bệnh loét?
– Trước và trong mùa mưa, hoặc khi thấy vết loét nhỏ đầu tiên trên lá, trái non.
3. Có nên cắt bỏ trái bị loét không?
– Nên. Trái bị bệnh không thể phục hồi và là nguồn lây lan nếu để lại trên cây.
Bệnh loét trên cây bưởi không chỉ làm giảm thẩm mỹ trái mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và sức khỏe cây. Việc phát hiện sớm, kết hợp các biện pháp canh tác – hóa học – sinh học đúng thời điểm sẽ giúp bà con kiểm soát bệnh hiệu quả. Chủ động phòng bệnh ngay từ đầu mùa mưa là chìa khóa để bảo vệ vườn bưởi khỏe mạnh, cho trái đẹp – dễ bán – năng suất cao.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
