Bệnh nứt trái bưởi không chỉ làm giảm giá trị thương phẩm mà còn khiến nhà vườn thiệt hại nặng nếu không kiểm soát kịp thời. Hiện tượng nứt thường xảy ra vào giai đoạn gần thu hoạch, do mất cân bằng nước, dinh dưỡng hoặc điều kiện chăm sóc chưa phù hợp. Bài viết này do Tổng Kho Z tổng hợp sẽ giúp bà con hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách phòng trị hiệu quả – giúp giữ trái đẹp, năng suất cao và hạn chế rủi ro mùa vụ.
1. Bệnh nứt trái bưởi là gì?
Nứt trái bưởi là hiện tượng phần vỏ quả bị rạn, tách hoặc vỡ ra thành đường nứt – thường xuất hiện ở giai đoạn trái đang lớn nhanh hoặc sắp thu hoạch.
Tình trạng này không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn làm giảm giá trị thương phẩm, thậm chí gây rụng trái sớm nếu vết nứt lan rộng và sâu.
Không giống các loại bệnh do nấm hay vi khuẩn, nứt trái bưởi chủ yếu do rối loạn sinh lý – thường liên quan đến tưới nước, phân bón hoặc điều kiện thời tiết bất lợi. Tuy nhiên, nếu không xử lý kịp, vết nứt sẽ tạo điều kiện cho nấm bệnh xâm nhập, gây thối và lan rộng sang các trái khác.
Nứt trái không phải là bệnh truyền nhiễm, nhưng hậu quả rất đáng lo nếu xảy ra trên diện rộng hoặc ngay thời điểm gần thu hoạch.
2. Nguyên nhân gây nứt trái bưởi
Mất cân bằng nước
– Sau thời gian khô hạn, gặp mưa lớn hoặc tưới nước nhiều đột ngột.
– Tế bào bên trong trái hút nước nhanh, gây trương nở mạnh làm vỏ trái không kịp giãn → nứt.
Thiếu canxi, kali và vi lượng
– Canxi giúp vỏ trái dai, đàn hồi tốt. Thiếu sẽ khiến vỏ cứng giòn, dễ nứt khi gặp nước.
– Thiếu kali làm trái hấp thu nước kém cân đối, tăng nguy cơ rạn vỏ.
– Thiếu bo gây rối loạn sinh trưởng mô vỏ, dễ tạo vết nứt nhỏ quanh rốn trái.
Thời tiết thất thường
– Nắng gắt kéo dài xen kẽ mưa lớn đột ngột làm trái hút nước nhanh – vỏ giãn chậm.
– Chênh lệch nhiệt độ ngày đêm cao cũng gây rạn nứt ở vỏ mỏng.
Chăm sóc không phù hợp
– Bón quá nhiều đạm → trái to nhanh, vỏ không phát triển kịp.
– Tỉa cành quá thưa → ánh nắng chiếu trực tiếp vào trái, làm nóng vỏ → giòn, dễ nứt.
– Bao trái sai thời điểm cũng khiến vỏ trái yếu, bí hơi → nứt.
Sâu bệnh hại vỏ trái
– Một số côn trùng như bọ xít, sâu da cắn làm vỏ bị tổn thương nhẹ → dễ nứt theo vết sẹo.
– Nấm da trái (Alternaria) làm mô vỏ yếu, vết nứt dễ xuất hiện quanh vùng nhiễm nấm.
3. Dấu hiệu và thời điểm dễ xảy ra nứt trái
Dấu hiệu nhận biết
– Vết nứt xuất hiện trên vỏ trái, thường từ rốn hoặc quanh cuống.
– Nứt có thể nông hoặc sâu, hở miệng và lan dọc theo múi trái.
– Trái có dấu hiệu bong vỏ nhẹ, sần sùi, dễ rụng sớm.
– Nếu bị nặng, vết nứt chảy dịch, dễ nhiễm nấm, thối trái.
– Nứt xảy ra nhiều trên trái to, sắp thu hoạch.
Thời điểm dễ xảy ra
– Sau mưa lớn kéo dài hoặc tưới nước nhiều sau thời gian khô.
– Giai đoạn trái đang lớn nhanh (30–60 ngày sau đậu trái).
– Cuối vụ, khi cây tích lũy dinh dưỡng mạnh vào trái.
– Khi nhiệt độ ngày – đêm chênh lệch cao, vỏ trái dễ giòn.
– Bao trái quá sớm hoặc quá muộn cũng khiến trái nứt.
4. Biện pháp phòng và hạn chế nứt trái bưởi
Quản lý nước hợp lý
– Tưới nước đều đặn, tránh khô hạn kéo dài rồi tưới đẫm.
– Sau mưa lớn, thoát nước nhanh, tránh đọng lâu dưới gốc.
– Hạn chế tưới phun vào thời điểm nắng gắt.
Bón phân cân đối
– Tăng kali và canxi, giúp vỏ trái dai – đàn hồi tốt.
– Bổ sung Bo và kẽm, hỗ trợ mô vỏ phát triển khỏe.
– Tránh bón nhiều đạm vào giai đoạn nuôi trái.
– Ưu tiên bón phân hữu cơ hoai mục, giúp giữ ẩm đất và ổn định pH. Bà con có thể tham khảo một số sản phẩm phân bón tại Danh mục sản phẩm của Tổng kho Z.
Phun phân bón lá định kỳ
– Dùng phân bón lá chứa Ca + Bo + Amino Acid giai đoạn trái 2–4 tuần tuổi.
– Phun đều mặt trái – mặt lá, mỗi 10–15 ngày/lần.
– Có thể kết hợp chất giữ ẩm hoặc chất bám dính nhẹ.
Phòng sâu bệnh gây tổn thương vỏ trái
– Kiểm tra thường xuyên các dấu vết chích hút trên trái.
– Phun phòng bọ xít, nấm vỏ trái bằng thuốc sinh học hoặc hoạt chất nhẹ.
– Xử lý sớm nếu phát hiện trái có vết sần, rám, trầy nhẹ.
5. Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Nứt trái bưởi là bệnh hay sinh lý?
– Là hiện tượng rối loạn sinh lý, nhưng nếu không xử lý sớm có thể kéo theo nấm, thối trái.
2. Trái nứt có dùng được không?
– Trái nhẹ vẫn ăn được nhưng giảm phẩm chất, khó tiêu thụ, dễ hư nếu bảo quản lâu.
3. Bao trái có ngăn được nứt trái không?
– Có nếu bao đúng thời điểm (trái vừa lớn bằng chén) và chăm sóc nước – phân ổn định.
Bệnh nứt trái bưởi tuy không phải bệnh truyền nhiễm nhưng gây tổn thất lớn nếu không kiểm soát kịp thời. Để hạn chế tình trạng này, bà con cần quản lý nước hợp lý, bón phân cân đối và chăm sóc tán lá đúng kỹ thuật. Việc kết hợp phân bón lá giàu canxi – Bo, cùng biện pháp canh tác khoa học sẽ giúp vỏ trái khỏe – dai – hạn chế nứt.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
