Bệnh thối trái chôm chôm là một trong những nguyên nhân chính khiến trái bị rụng non, thối nhũn, mất trắng cả vườn nếu không phát hiện kịp. Bệnh thường xuất hiện khi trái đang lớn, nhất là trong mùa mưa ẩm kéo dài. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ giúp bà con nhận biết sớm bệnh thối trái, nắm rõ nguyên nhân và áp dụng cách xử lý hiệu quả để bảo vệ năng suất và chất lượng vườn chôm chôm.
1. Nguyên nhân gây bệnh thối trái chôm chôm
Bệnh thối trái trên chôm chôm chủ yếu do nấm gây ra, phổ biến nhất là hai dạng:
Bệnh thối khô
– Do nấm Oidium sp. gây ra. Xuất hiện trên cành non, lá non, hoa và trái non. Thường khởi phát sớm, nhất là trong giai đoạn ra hoa
Bệnh thối nhũn
– Do nấm Phytophthora sp. gây hại. Xuất hiện chủ yếu ở giai đoạn trái lớn. Trái bị mềm, úng nước, rỉ dịch, có thể lan nhanh cả chùm.
Điều kiện phát sinh – phát triển bệnh
– Thời tiết nóng ẩm, mưa nhiều, độ ẩm cao kéo dài.
– Vườn rậm rạp, thiếu ánh sáng, nhất là các chùm trái bên trong tán.
– Trồng dày, không cắt tỉa thường xuyên, tán cây che kín gió.
– Côn trùng chích hút (bọ trĩ, rệp) tạo vết thương trên trái → nấm dễ xâm nhập.
– Bào tử nấm lan nhanh qua:
- Gió, mưa, nước tưới.
- Dụng cụ làm vườn chưa vệ sinh sạch.
- Côn trùng và tiếp xúc giữa các chùm trái.
2. Dấu hiệu nhận biết bệnh thối trái chôm chôm
Bệnh thối trái trên chôm chôm có thể chia thành hai dạng phổ biến với biểu hiện khác nhau:
Bệnh thối khô (do nấm Oidium sp.)
– Xuất hiện lớp phấn trắng xám trên lá non, cành non, hoa và trái non.
– Phấn bào tử kết thành từng mảng không đều, dễ quan sát bằng mắt.
– Bệnh lan nhanh, làm chùm hoa cong queo, khô dần.
– Trên trái, đầu gai chuyển đen, rồi lan vào trong.
– Trái khô đen, biến dạng, nhưng vẫn bám trên chùm, không rụng.
– Gây mất khả năng đậu trái và ảnh hưởng ra hoa vụ sau.
Bệnh thối nhũn (do nấm Phytophthora sp.)
– Bắt đầu bằng vết nâu nhỏ trên vỏ trái.
– Bệnh nặng, vết lan từ cuống xuống hoặc từ đáy lên.
– Thịt trái nhũn mềm, rỉ nước, có mùi hôi chua.
– Sáng sớm dễ thấy tơ nấm trắng mỏng phủ trên vỏ trái.
– Trái rụng sớm, rụng hàng loạt trước khi thu hoạch.
– Gây hại nặng trên chùm trái lớn trong tán dày, gần mặt đất.
– Có thể tiếp tục gây hại sau thu hoạch, trong quá trình bảo quản và vận chuyển.
– Vườn trồng dày, ít tỉa cành là điều kiện lý tưởng cho bệnh lây lan.
– Sâu đục trái cũng là tác nhân gián tiếp làm nấm phát triển mạnh hơn.
3. Tác hại của bệnh thối trái chôm chôm
Giảm năng suất nghiêm trọng
– Trái bị thối nhũn, hư hỏng, không thể thu hoạch.
– Bệnh nặng có thể gây rụng trái hàng loạt chỉ trong vài ngày.
– Gây thiệt hại lớn trong giai đoạn chuẩn bị thu hoạch.
Mất giá trị thương phẩm
– Vỏ trái xuất hiện vết nấm nâu, tơ trắng, nhìn xấu xí.
– Trái không đạt yêu cầu để bán trong nước hoặc xuất khẩu.
– Làm giảm thu nhập đáng kể cho bà con nông dân.
Lây lan nhanh và rộng
– Nấm bệnh lây từ trái này sang trái khác rất nhanh, nhất là trong chùm.
– Gió, mưa, côn trùng… góp phần phát tán bào tử khắp vườn.
– Nếu không xử lý kịp, toàn vườn có thể mất trắng trong vài ngày.
Suy yếu cây và tăng nguy cơ bệnh khác
– Cây bị nhiễm bệnh sẽ giảm sức đề kháng, sinh trưởng kém.
– Tạo điều kiện cho côn trùng và nấm hại thứ cấp tấn công.
– Ảnh hưởng đến đậu trái và năng suất của vụ sau.
4. Biện pháp phòng và trị bệnh thối trái chôm chôm
4.1. Biện pháp canh tác – phòng từ gốc
– Tỉa cành hợp lý, giúp vườn thông thoáng, giảm ẩm.
– Trồng với mật độ phù hợp, tránh tán lá che kín gió và ánh sáng.
– Bón phân cân đối, tăng cường kali, canxi để làm dày vỏ trái.
– Giữ vườn khô ráo, thoát nước tốt vào mùa mưa.
– Không để trái va chạm nhau, tránh tạo vết thương trên vỏ.
– Dọn sạch lá rụng, trái hư, cành gãy, tiêu hủy đúng cách.
4.2. Biện pháp sinh học – an toàn, bền vững
– Dùng chế phẩm vi sinh như: Trichoderma, Bacillus subtilis
– Phun định kỳ để ức chế nấm bệnh phát triển trong mùa ẩm.
– Kết hợp với phân hữu cơ vi sinh để cải tạo đất, tăng sức cây.
4.3. Biện pháp hóa học – xử lý khi bệnh xuất hiện
– Sử dụng các thuốc có hoạt chất như: Azoxystrobin, Chlorothalonil, Difenoconazole, Mancozeb, Metalaxyl,….
– Phun khi trái bắt đầu lớn, nhất là trước mùa mưa.
– Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh nắng gắt.
– Luân phiên hoạt chất để tránh kháng thuốc.
– Tuân thủ đúng thời gian cách ly trước thu hoạch.
5. Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Bệnh thối trái có chữa được không?
– Có thể kiểm soát nếu phát hiện sớm và xử lý đúng cách, kết hợp nhiều biện pháp cùng lúc.
2. Có nên cắt bỏ trái bị bệnh không?
– Có. Cần loại bỏ trái bệnh càng sớm càng tốt để ngăn lây lan sang trái khác.
3. Phun thuốc khi trái đã thối có tác dụng không?
– Chỉ có tác dụng ngăn bệnh lan rộng, không hồi phục được trái đã hư.
Bệnh thối trái chôm chôm không chỉ làm mất năng suất mà còn ảnh hưởng nặng đến chất lượng và giá trị thương phẩm của trái. Để tránh mất trắng cả vườn, bà con cần chủ động phòng bệnh từ sớm, kết hợp chăm sóc đúng kỹ thuật và xử lý kịp thời khi có dấu hiệu đầu tiên. Tổng Kho Z luôn đồng hành cùng bà con với giải pháp phòng trị hiệu quả, tiết kiệm và dễ áp dụng cho từng giai đoạn phát triển của chôm chôm.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
