Sâu đục gân lá nhãn là dịch hại nguy hiểm khiến lá nhãn bị tổn thương, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất. Nếu không phát hiện sớm và xử lý kịp thời, cây dễ suy kiệt và giảm chất lượng trái. Bài viết này Tổng Kho Z sẽ giúp bà con nhận biết, hiểu rõ vòng đời và cách phòng trừ hiệu quả sâu đục gân lá nhãn.
1. Đặc điểm hình thái sâu đục gân lá nhãn
Sâu đục gân lá nhãn phát triển mạnh khi nhiệt độ từ 21–30°C, độ ẩm 76–78%. Chúng trải qua 4 giai đoạn: trứng – sâu non – nhộng – bướm trưởng thành.
– Trứng: Bướm cái đẻ trứng rải rác trên lá non, đỉnh sinh trưởng, gần các gân chính. Trứng nhỏ, khó nhìn thấy bằng mắt thường.
– Sâu non (ấu trùng): Mới nở có màu xanh nhạt, dài, có lông bụng. Dài khoảng 5mm khi trưởng thành. Giai đoạn sâu non kéo dài 5–6 ngày. Chúng thường đục vào gân chính của lá non (lá còn đỏ), gây cháy lá, héo mô. Sâu có thể lan sang các lá khác và cành non.
– Nhộng: Sau khi lớn, sâu rời gân lá, nhả tơ trắng tạo màng hình bầu dục để hóa nhộng. Nhộng dài khoảng 5mm, ban đầu xanh nhạt, sau chuyển vàng nâu trước khi nở.
– Con trưởng thành: Là bướm đêm nhỏ, dài 2,7–2,8 mm, sải cánh 8–9 mm. Cánh có hoa văn ngoằn ngoèo, có đốm vàng sáng trên đầu cánh trước. Cánh sau hẹp, có lông mịn. Râu và chân dài, hướng về phía trước khi nghỉ. Mỗi con cái đẻ 30–49 trứng, trung bình 5–6 trứng mỗi ngày.
2. Triệu chứng gây hại sâu đục gân lá nhãn
– Sâu đục gân lá nhãn tấn công chủ yếu trên các tàu lá non. Lá bị héo xanh, gục xuống khi trời nắng.
– Khi bẻ lá ra, sẽ thấy gân chính bị đục một lỗ chạy dọc theo chiều gân. Sâu còn có thể lan sang các lá kế bên qua đường gân.
– Lá bị hại sẽ khô dần, cháy mép, tạo vết cháy hình chữ V thu nhỏ dần về cuống. Nhìn qua giống như bị cháy lá do nắng gắt.
Dễ nhầm với bệnh thán thư, nhưng có thể phân biệt như sau:
– Sâu đục gân lá: Vết cháy hình chữ V, tập trung trên lá non.
– Bệnh thán thư: Vết tròn, rải rác trên lá già nhiều hơn.
– Bà con nên quan sát kỹ gân lá và thời điểm lá bị hại để tránh nhầm lẫn, từ đó chọn biện pháp xử lý phù hợp.
3. Tác hại của sâu đục gân lá nhãn
– Sâu đục gân lá gây hại trực tiếp lên lá non, khiến cây nhãn suy yếu nhanh chóng.
– Khi gân lá bị đục, lá sẽ héo, khô, biến dạng, không thể quang hợp hiệu quả.
– Nếu không phát hiện sớm, sâu lan rộng khiến lá rụng hàng loạt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cây.
– Cành non cũng có thể bị tấn công, làm cháy ngọn, chết chồi non, giảm khả năng đậu trái.
– Cây bị hại lâu ngày sẽ chậm phát triển, giảm năng suất và chất lượng trái, thậm chí có thể chết cành hoặc toàn cây.
4. Biện pháp phòng trừ sâu đục gân lá nhãn
4.1. Biện pháp canh tác
– Cắt tỉa cành lá thường xuyên, tạo độ thông thoáng cho tán cây.
– Thu gom, tiêu hủy lá bị sâu tấn công để hạn chế lây lan.
– Bón phân cân đối, tăng cường phân hữu cơ, vi sinh để cây khỏe, kháng sâu tốt hơn.
4.2. Biện pháp sinh học
– Khuyến khích sử dụng nấm xanh, nấm trắng, hoặc chế phẩm vi sinh phòng trừ sâu hại.
– Bảo vệ và tạo điều kiện cho thiên địch như ong ký sinh, kiến vàng phát triển.
4.3. Biện pháp hóa học
– Chỉ dùng thuốc khi sâu xuất hiện nhiều, không kiểm soát được bằng biện pháp sinh học.
– Ưu tiên các thuốc có hoạt chất như: Emamectin benzoate, Spinosad, Abamectin, pha đúng liều lượng.
– Phun vào chiều mát, khi sâu mới nở, lá còn mềm để tăng hiệu quả tiếp xúc.
– Luân phiên thuốc để tránh lờn thuốc, đảm bảo thời gian cách ly trước thu hoạch.
5. Câu hỏi thường gặp về sâu đục gân lá nhãn (FAQ)
1. Sâu đục gân lá nhãn thường xuất hiện vào thời điểm nào?
– Sâu thường phát sinh mạnh vào mùa mưa và giai đoạn cây ra đọt non – thường là từ tháng 3 đến tháng 9.
2. Sâu đục gân lá có gây chết cây không?
– Nếu mật số cao và không xử lý kịp, sâu gây rụng lá hàng loạt, chết chồi non, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh trưởng và có thể chết cành hoặc cả cây.
3. Làm sao phân biệt sâu đục gân lá và bệnh thán thư?
– Sâu đục gân lá tạo vết cháy hình chữ V trên lá non, còn bệnh thán thư có vết tròn, thường xuất hiện trên lá già.
Sâu đục gân lá nhãn là đối tượng nguy hiểm, nhưng nếu phát hiện sớm và xử lý đúng cách, bà con hoàn toàn có thể kiểm soát được. Tổng Kho Z khuyến khích bà con kết hợp các biện pháp canh tác, sinh học và hóa học để đạt hiệu quả cao, hạn chế lạm dụng thuốc.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
