Bệnh cháy lá vải là một trong những bệnh hại phổ biến khiến lá bị khô cháy, rụng sớm và ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng quang hợp của cây. Trong bài viết này, Tổng Kho Z sẽ giúp bà con nhận diện chính xác bệnh cháy lá trên cây vải và hướng dẫn các biện pháp xử lý hiệu quả, sát thực tế vườn.
1. Nguyên nhân gây ra bệnh cháy lá trên cây vải
Bệnh cháy lá ở vải có thể do nấm bệnh, điều kiện môi trường bất lợi hoặc chế độ chăm sóc chưa phù hợp. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến:
Do nấm gây hại
– Colletotrichum gây vết cháy nâu hoặc vàng trên lá, lan rộng nhanh trong mùa mưa.
– Phytophthora gây cháy mép lá, thường kèm theo thối rễ và cây còi cọc.
– Alternaria tạo các đốm tròn nâu đen, xuất hiện trong điều kiện nóng ẩm.
Điều kiện thời tiết và môi trường
– Độ ẩm cao là điều kiện lý tưởng để nấm phát triển.
– Nhiệt độ từ 25–30°C thúc đẩy nấm lây lan nhanh hơn.
– Thiếu ánh sáng hoặc ánh nắng gắt cũng khiến cây dễ bị stress.
– Đất trũng, kém thoát nước làm tăng nguy cơ bệnh bùng phát.
Thiếu dinh dưỡng cân đối
– Thiếu đạm làm cây yếu, quang hợp kém, lá dễ khô.
– Thiếu vi lượng (Zn, Mn, Cu) giảm sức đề kháng tự nhiên.
– Bón phân không hợp lý làm cây phát triển lệch, dễ nhiễm bệnh.
Chăm sóc không đúng kỹ thuật
– Tưới quá nhiều hoặc quá ít gây mất cân bằng độ ẩm.
– Không tỉa cành định kỳ làm tán lá rậm, bí, ẩm.
– Ít kiểm tra cây khiến bệnh phát triển âm thầm, khó kiểm soát.
2. Dấu hiệu nhận biết bệnh cháy lá trên cây vải
Phát hiện sớm bệnh cháy lá giúp xử lý kịp thời, tránh thiệt hại năng suất và chất lượng. Dưới đây là các dấu hiệu thường gặp:
Trên lá
– Xuất hiện vết nâu hoặc vàng nhỏ ở bề mặt lá.
– Mép lá khô cháy, chuyển nâu sẫm, dễ gãy hoặc cuộn lại.
– Vết bệnh lan rộng thành mảng đen lớn, đôi khi kèm nhũn lá.
– Rụng lá sớm bất thường, khiến cây mất khả năng quang hợp.
– Cây ít lá, nuôi trái kém, quả nhỏ, chất lượng thấp.
Tình trạng sinh trưởng
– Cây phát triển chậm, cành yếu, lá vàng rõ rệt.
– Giảm ra hoa, đậu quả, ảnh hưởng năng suất toàn vườn.
– Sức sinh trưởng yếu kéo dài khiến cây dễ mắc thêm bệnh khác.
Hình dạng lá biến đổi
– Lá gập lại, cuộn tròn hoặc nhăn nhúm không đều.
– Bề mặt lá mất màu, không còn bóng khỏe như bình thường.
Biểu hiện trên thân cây
– Trong trường hợp nặng, thân xuất hiện vết nứt, vết đen kéo dài từ cuống lá.
– Cây nhiễm nặng thường khó phục hồi, đặc biệt khi bệnh lan rộng toàn tán.
3. Tác hại của bệnh cháy lá trên cây vải
Bệnh cháy lá tuy phổ biến nhưng nếu không xử lý kịp thời có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho cả mùa vụ.
Gây suy yếu sức khỏe cây
– Vết bệnh cản ánh sáng, giảm khả năng quang hợp.
– Cây thiếu năng lượng, dễ nhiễm sâu bệnh khác.
– Lá vàng, rụng sớm hàng loạt, làm mất cân bằng sinh trưởng.
– Lá bệnh còn ảnh hưởng đến lá khỏe bên cạnh.
Giảm năng suất và chất lượng trái
– Cây bệnh ra ít hoa, ít trái hơn bình thường.
– Rụng lá khiến cây không đủ dinh dưỡng nuôi quả.
– Quả nhỏ, ít nước, không đạt tiêu chuẩn thương mại.
– Mẫu mã xấu làm giảm giá trị và khả năng tiêu thụ.
Tăng chi phí sản xuất
– Cần sử dụng thuốc trừ bệnh, chi phí chăm sóc tăng.
– Phải theo dõi thường xuyên, cắt tỉa, vệ sinh vườn liên tục.
– Mất nhiều thời gian, công sức để phục hồi cây yếu.
Gây mất cân bằng sinh thái
– Cây yếu tạo điều kiện cho nấm, sâu bệnh khác phát triển.
– Một cây bệnh dễ lây lan sang cây khỏe nếu không xử lý kịp.
– Làm rối loạn cân bằng sinh học trong vườn cây.
Nguy cơ lây lan diện rộng
– Nấm bệnh lan nhanh qua gió, nước tưới, dụng cụ chăm sóc.
– Nếu không phát hiện sớm, có thể gây hại cả vườn trong vài ngày.
Thiệt hại kinh tế đáng kể
– Năng suất giảm mạnh, sản phẩm bán ra ít và giá thấp.
– Nông dân giảm thu nhập, khó tái đầu tư vụ sau.
– Mất mùa kéo dài dễ gây rủi ro tài chính nghiêm trọng.
4. Biện pháp phòng và trị bệnh cháy lá trên cây vải
4.1. Biện pháp canh tác
– Tỉa cành định kỳ để vườn thông thoáng, giảm ẩm.
– Dọn lá rụng, cành bệnh, tránh nấm lưu tồn trong vườn.
– Chọn giống khỏe, trồng nơi đất cao, thoát nước tốt.
– Luân canh – xen canh hợp lý để hạn chế nguồn bệnh.
– Không trồng quá dày, đảm bảo cây đủ ánh sáng, lưu thông không khí.
4.2. Chăm sóc dinh dưỡng đúng cách
– Bón phân cân đối NPK + vi lượng, tránh thiếu hụt dinh dưỡng.
– Ưu tiên phân hữu cơ hoai mục + chế phẩm vi sinh để cải tạo đất.
– Tránh bón thừa đạm – vì dễ làm lá non yếu, dễ nhiễm bệnh.
4.4. Phun thuốc hóa học khi bệnh nặng
– Phun khi phát hiện lá cháy lan rộng, đặc biệt trong mùa mưa.
– Hoạt chất khuyến nghị: Mancozeb, Propiconazole, Hexaconazole,….
– Luân phiên hoạt chất, tránh lạm dụng một loại thuốc.
– Phun đều cả hai mặt lá, kết hợp chất bám dính – tránh rửa trôi.
5. Câu hỏi thường gặp về bệnh cháy lá trên cây vải
1. Bệnh cháy lá xuất hiện vào thời điểm nào?
– Thường phát sinh vào mùa mưa, thời tiết ẩm ướt hoặc khi vườn quá rậm, thiếu thông thoáng.
2. Cháy lá có gây chết cây không?
– Ít khi gây chết trực tiếp, nhưng làm cây yếu, dễ nhiễm thêm sâu bệnh khác, ảnh hưởng nghiêm trọng về sau.
3. Có thể dùng biện pháp sinh học để phòng bệnh không?
– Có. Phun chế phẩm nấm đối kháng, nano bạc hoặc gừng – tỏi – ớt có thể phòng bệnh giai đoạn đầu.
Bệnh cháy lá không chỉ làm suy giảm sức sống cây vải mà còn ảnh hưởng nặng nề đến năng suất và chất lượng trái. Nếu không phòng ngừa và xử lý kịp thời, bệnh có thể lây lan nhanh và gây thiệt hại lớn cho cả vườn. Bà con cần chủ động tỉa cành, giữ vườn thông thoáng, bổ sung dinh dưỡng hợp lý và kết hợp phòng bệnh bằng chế phẩm sinh học hoặc thuốc phù hợp.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
