Bệnh chết cây con dưa hấu là một trong những nguyên nhân khiến bà con mất trắng từ giai đoạn đầu vụ. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ giúp bà con nhận biết sớm dấu hiệu, hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng biện pháp phòng trị hiệu quả để bảo vệ cây dưa từ lúc mới bén rễ.
Nguyên nhân gây bệnh chết cây con dưa hấu
1. Nấm và vi khuẩn gây hại trong đất
Bệnh do nấm như Pythium, Rhizoctonia solani, Fusarium spp. gây ra.
– Một số trường hợp có vi khuẩn tấn công kết hợp.
– Nấm tấn công rễ non, cổ rễ làm cây héo rũ nhanh.
– Mầm bệnh tồn tại lâu trong đất và tàn dư vụ trước.
Điều kiện ẩm ướt kéo dài
– Mưa nhiều, tưới đẫm làm đất ẩm liên tục.
– Đất trũng thấp, thoát nước kém càng tạo môi trường thuận lợi cho nấm phát triển.
– Độ ẩm cao giúp bào tử nấm lây lan nhanh theo luống.
Cây giống yếu, xử lý không đúng cách
– Sử dụng cây giống chưa khỏe, bộ rễ yếu dễ nhiễm bệnh.
– Không xử lý đất, giá thể hoặc hạt giống trước khi trồng.
– Trồng quá sâu hoặc dập rễ trong quá trình làm đất.
2. Điều kiện phát sinh, phát triển của bệnh chết cây con dưa hấu
– Bệnh thường xuất hiện tại vùng trồng dưa hấu và rau màu liên tục.
– Hạt giống mang mầm bệnh, không xử lý trước khi gieo.
– Cây con yếu, không được xử lý thuốc nấm từ đầu.
– Đất trồng thiếu mùn, chặt nén, ít thông thoáng.
– Nhiều tàn dư cây bệnh từ vụ trước còn sót trong đất.
– Đất trũng thấp, thoát nước kém tạo điều kiện ẩm ướt.
– Có nhiều sâu hại đất như bọ nhảy sọc cong làm tổn thương cây.
– Thời tiết nóng ẩm, mưa kéo dài thúc đẩy nấm phát sinh.
– Đất cát dễ nhiễm bệnh hơn so với đất thịt nặng.
– Nấm tồn lưu trên thân cây cũ và lan sang vụ mới.
3. Triệu chứng dưa hấu bị bệnh chết cây con
– Bệnh thường xuất hiện khi cây con có 1–2 lá thật.
– Nấm tấn công vùng cổ rễ sát mặt đất.
– Cổ rễ bị thối nhũn, cây dễ đổ gục.
– Thân cây bị héo tóp từ dưới lên.
– Rễ chuyển vàng, mềm, mất chức năng hút nước.
– Lá vẫn xanh trong vài ngày đầu dù gốc đã hư.
– Sau đó lá héo dần, cây chết nhanh chóng.
– Bệnh có thể gây thối đít quả nếu xuất hiện muộn.
– Triệu chứng lây lan nhanh trong điều kiện ẩm thấp.
– Cây chết rải rác hoặc theo từng cụm liên tiếp nhau.
4. Biện pháp phòng trị bệnh chết cây con dưa hấu
4.1. Biện pháp canh tác – ngăn ngừa ngay từ đầu
– Làm đất kỹ, phơi đất 7–10 ngày trước khi trồng.
– Xử lý đất bằng vôi hoặc nấm Trichoderma.
– Không trồng dưa hấu liên tiếp nhiều vụ một chỗ.
– Luân canh với cây khác họ bầu bí để cắt mầm bệnh.
– Trồng với mật độ hợp lý, luống cao, thoát nước tốt.
– Không tưới đẫm vào sáng sớm hoặc chiều tối.
– Thu dọn tàn dư cây bệnh sau mỗi vụ.
4.2. Biện pháp chọn giống – xử lý hạt giống đúng cách
– Chọn hạt giống khỏe, không sâu bệnh.
– Ngâm hạt trong nước ấm (2 sôi 3 lạnh) trước gieo.
– Có thể xử lý hạt bằng thuốc nấm hoặc vi sinh.
– Ưu tiên giống kháng bệnh nếu có sẵn.
4.3. Biện pháp sinh học – tăng sức đề kháng đất trồng
– Trộn nấm đối kháng Trichoderma vào đất hoặc giá thể.
– Kết hợp chế phẩm sinh học giúp ức chế nấm hại.
– Bón phân hữu cơ ủ hoai mục, tăng hệ vi sinh có lợi.
4.4. Biện pháp hóa học – xử lý khi bệnh xuất hiện
– Khi bệnh xuất hiện, nên xử lý kịp bằng thuốc nấm gốc: Metalaxyl, Mancozeb, Fosetyl-Al…
– Phun hoặc tưới gốc bằng thuốc chuyên trị nấm đất.
– Lưu ý luân phiên hoạt chất, không lạm dụng một loại.
– Ngưng tưới nhiều ngày sau khi xử lý để tránh lây lan.
– Có thể kết hợp phân bón lá để cây con phục hồi nhanh.
5. Câu hỏi thường gặp
1. Bệnh chết cây con xuất hiện khi nào?
– Thường gặp khi cây con mới mọc 1–2 lá thật, đặc biệt trong mùa mưa hoặc thời tiết ẩm thấp.
2. Nguyên nhân chính gây bệnh là gì?
– Do nấm đất như Pythium, Fusarium, Rhizoctonia solani tấn công vùng cổ rễ cây con.
3. Dấu hiệu đầu tiên nhận biết là gì?
– Cổ rễ thối nhũn, cây héo rũ dù lá vẫn còn xanh trong giai đoạn đầu.
Bệnh chết cây con tuy xảy ra sớm nhưng gây thiệt hại lớn nếu không được phòng ngừa và xử lý kịp thời. Việc chủ động cải tạo đất, xử lý hạt giống, theo dõi kỹ giai đoạn cây con là những yếu tố then chốt để giữ ruộng dưa khỏe mạnh ngay từ đầu vụ. Tổng Kho Z khuyến cáo bà con nên kết hợp giữa biện pháp canh tác, sinh học và hóa học để kiểm soát bệnh hiệu quả, đảm bảo mật độ cây và năng suất ổn định suốt mùa trồng.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
