Bệnh thán thư trên dưa hấu là một trong những bệnh hại nguy hiểm thường gặp vào mùa mưa, khi thời tiết nóng ẩm kéo dài. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ giúp bà con nhận biết đúng dấu hiệu thán thư, tìm hiểu nguyên nhân và hướng dẫn cách phòng trị hiệu quả, tiết kiệm chi phí và bảo vệ năng suất vườn dưa.
1. Nguyên nhân gây bệnh thán thư trên cây dưa hấu
Tác nhân gây bệnh
– Bệnh do nấm Colletotrichum spp. gây ra, phát triển mạnh trong điều kiện nóng ẩm.
– Nhiệt độ thích hợp để nấm hoạt động: 30–34°C, trời âm u, ít nắng, ẩm độ cao.
Mầm bệnh tồn dư trong vườn
– Nấm lưu tồn trong tàn dư cây bệnh, hạt giống không xử lý.
– Vườn không vệ sinh, không dọn cỏ tạo điều kiện cho bệnh phát sinh.
Lây lan nhanh qua nhiều con đường
– Bào tử nấm phát tán qua gió, nước mưa, đất, côn trùng và dụng cụ canh tác.
– Lây lan theo từng luống, từng cụm nếu không phát hiện sớm.
Điều kiện canh tác không phù hợp
– Trồng quá dày, luống thấp, thoát nước kém làm ẩm độ tăng cao.
– Bón phân không cân đối, dư đạm làm cây mềm yếu, dễ nhiễm bệnh.
– Chăm sóc sai cách khiến sức đề kháng cây giảm rõ rệt.

2. Biểu hiện của bệnh thán thư trên dưa hấu
Trên lá
– Ban đầu, xuất hiện các đốm nhỏ màu vàng nhạt trên mép hoặc giữa phiến lá.
– Vết bệnh dần chuyển sang nâu, có vòng tròn đồng tâm rõ nét.
– Khi trời ẩm, giữa vết bệnh có thể thấy bào tử màu hồng, cam hoặc xám.
– Lá bị khô, rách, cháy mép rồi rụng sớm nếu bệnh nặng.
Trên thân cây
– Vết bệnh ban đầu là đốm nhỏ màu vàng, sau chuyển nâu sẫm.
– Đốm bệnh có vòng đồng tâm, sau đó lõm sâu vào thân.
– Thân bị teo tóp, khô cứng, mất sức sống nhanh chóng.
– Cây có thể chết héo từng đoạn hoặc toàn bộ nếu không xử lý.
Trên trái dưa
– Xuất hiện đốm tròn màu nâu đen, lõm vào sâu trong vỏ trái.
– Vết bệnh phát triển nhanh, làm nứt lớp biểu bì trái.
– Nhiều vết bệnh liên kết thành mảng lớn gây thối quả.
– Bệnh tiếp tục gây hại sau thu hoạch, làm giảm giá trị thương phẩm.
3. Hậu quả của bệnh thán thư trên cây dưa hấu
– Lá bị cháy khô, ảnh hưởng nặng đến khả năng quang hợp.
– Cây phát triển chậm, còi cọc, kém sức sống.
– Nấm bệnh làm cây ít ra hoa, tỷ lệ đậu trái thấp.
– Trái nhỏ, phát triển không đều, giảm chất lượng rõ rệt.
– Bệnh nặng gây thối trái, úng nước, không tiêu thụ được.
– Có thể gây hại ở mọi giai đoạn sinh trưởng của cây.
– Giai đoạn hình thành trái là lúc bệnh phát triển mạnh nhất.
– Nếu không xử lý sớm, bệnh lan nhanh và rất khó kiểm soát.
– Gây sụt giảm năng suất, ảnh hưởng lớn đến kinh tế nhà vườn.
– Tăng chi phí sản xuất, mất cơ hội bán hàng đúng vụ.

4. Biện pháp phòng và trị bệnh thán thư trên dưa hấu
4.1. Biện pháp canh tác
– Làm đất kỹ, phơi đất trước khi trồng ít nhất 7–10 ngày.
– Trồng luống cao, rãnh sâu để thoát nước tốt.
– Không trồng dưa liên tục nhiều vụ cùng một khu vực.
– Dọn sạch tàn dư cây bệnh và cỏ dại quanh ruộng.
– Tránh trồng dày, đảm bảo vườn luôn thông thoáng.
– Không tưới phun lên lá khi trời ẩm hoặc có bệnh.
– Bón phân cân đối, không lạm dụng đạm.
– Ưu tiên phân hữu cơ ủ hoai và bổ sung vi lượng.
4.2. Biện pháp sinh học
– Dùng nấm đối kháng Trichoderma để ức chế nấm bệnh trong đất.
– Phun phòng bằng các chế phẩm sinh học chứa vi khuẩn có lợi.
– Bón phân hữu cơ vi sinh giúp tăng đề kháng cho cây.
4.3. Biện pháp hóa học (khi bệnh xuất hiện)
– Phát hiện sớm, cách ly vùng bệnh, tiêu hủy trái và lá nhiễm.
– Phun luân phiên các loại thuốc có hoạt chất như: Azoxystrobin, Difenoconazole, Mancozeb, Chlorothalonil, Propiconazole, Tricyclazole…
– Phun thuốc vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh mưa sau 2 giờ.
– Kết hợp chất bám dính để tăng hiệu quả thuốc.
– Phun kỹ cả mặt dưới lá và vùng cuống trái.
5. Câu hỏi thường gặp
1. Bệnh thán thư xuất hiện vào thời điểm nào?
– Thường phát sinh mạnh vào mùa mưa, khi thời tiết nóng ẩm, ít nắng.
2. Tác nhân gây bệnh là gì?
– Do nấm Colletotrichum spp. gây ra, lây lan qua nước, gió, tàn dư cây bệnh.
3. Bệnh thán thư gây hại trên bộ phận nào của cây?
– Bệnh gây hại trên lá, thân, cuống và trái – đặc biệt là khi trái đang phát triển.

Bệnh thán thư là mối đe dọa nghiêm trọng với dưa hấu, nhất là trong mùa mưa ẩm. Việc phát hiện sớm, kết hợp đúng biện pháp canh tác, sinh học và hóa học sẽ giúp bà con chủ động kiểm soát bệnh, giảm thiểu thiệt hại và bảo vệ năng suất.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ