Bệnh đốm nâu trên thanh long là một trong những bệnh hại phổ biến nhất trong mùa mưa, đặc biệt ảnh hưởng nghiêm trọng đến mẫu mã và giá trị thương phẩm của trái. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ cùng bà con tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu và hướng dẫn các biện pháp phòng trừ bệnh đốm nâu hiệu quả – bền vững – tiết kiệm.
1. Nguyên nhân gây bệnh đốm nâu trên thanh long
Bệnh đốm nâu do nấm Neoscytalidium sp. gây ra. Nấm tồn tại trong tàn dư bệnh và phát tán qua nước, gió. Bệnh phát triển mạnh khi trời mưa nhiều, độ ẩm cao. Cây ra cành non, trái non là giai đoạn dễ nhiễm bệnh.
Nếu không vệ sinh vườn thường xuyên, nấm dễ lây lan. Các cành nhiễm bệnh không được cắt bỏ sẽ phát tán bào tử. Tán cây quá dày, ánh sáng kém cũng làm bệnh nặng thêm. Bón thừa đạm, thiếu hữu cơ làm cây yếu, dễ nhiễm nấm.
Quản lý nước kém, vườn luôn ẩm thấp là điều kiện lý tưởng cho nấm phát triển. Dùng nước tưới bị ô nhiễm, phun thuốc bằng dụng cụ chưa vệ sinh cũng làm bệnh lan rộng.

2. Triệu chứng và tác hại của bệnh đốm nâu trên thanh long
Bệnh thường tấn công các bộ phận non trước, sau lan sang thân già. Các vị trí dễ nhiễm gồm cành non, tai trái và trái non.
Trên cành non:
– Ban đầu xuất hiện các đốm tròn nhỏ, hơi lõm.
– Sau 2–3 ngày, đốm chuyển vàng chanh có tâm nâu.
– Lâu dần, vết bệnh chuyển nâu đậm, sần sùi và nổi lên.
– Các vết đốm kết nối, tạo mảng lớn khô cứng trên cành.
– Cành bệnh dễ nứt, lây lan sang trái kế bên.
Trên trái thanh long:
– Trái non xuất hiện đốm nâu lõm, chai cứng, mất bóng.
– Khi nặng, vỏ trái xù xì, thô ráp, dễ thối phần tai.
– Bệnh làm giảm thẩm mỹ và chất lượng trái nghiêm trọng.
– Trái nhiễm bệnh khó bán, không đạt chuẩn xuất khẩu.
Tác hại tổng thể:
– Mất giá trị thương phẩm, sụt doanh thu rõ rệt.
– Trái khó chín đồng loạt, khó tiêu thụ thị trường cao cấp.
– Nếu không kiểm soát sớm, bệnh có thể lan toàn vườn.
3. Tác hại của bệnh đốm nâu trên thanh long
– Giảm giá trị thương phẩm: Trái nhiễm bệnh có vỏ sần, chai cứng, mất bóng. Rất khó tiêu thụ trong các kênh xuất khẩu hoặc siêu thị.
– Ảnh hưởng đến năng suất: Bệnh làm thối tai trái, khô đầu, trái kém phát triển. Nhiều trái non bị rụng trước khi thu hoạch.
– Khó tiêu thụ thương mại: Trái nhiễm bệnh không đạt chuẩn mã mã, kích cỡ, màu sắc. Dễ bị loại trong khâu thu mua.
– Tăng nguy cơ chồng bệnh: Vết bệnh là nơi vi khuẩn và nấm thứ cấp xâm nhập, khiến tình trạng trở nên phức tạp hơn.
– Lan nhanh toàn vườn nếu không kiểm soát: Trong điều kiện mưa ẩm, bệnh có thể lây từ vài trái sang cả vườn chỉ trong vài ngày.

4. Biện pháp phòng trừ bệnh đốm nâu trên thanh long
4.1. Biện pháp canh tác
– Tỉa cành tạo vườn thông thoáng, tránh ẩm ướt kéo dài
– Không để tán quá dày, tránh ánh sáng yếu
– Thu gom và tiêu hủy cành, trái bị bệnh
– Không tưới phun lên thân hoặc vào buổi tối
– Tránh làm xây xước thân, không để trái sát đất
4.2. Biện pháp sinh học
– Dùng chế phẩm sinh học chứa Trichoderma để đối kháng nấm
– Phun bổ sung vi khuẩn có ích như Bacillus subtilis
– Bón phân hữu cơ hoai mục, hạn chế đạm hóa học
– Dùng phân bón lá có chứa Canxi – Bo – Kẽm để tăng đề kháng
4.3. Biện pháp hóa học
– Khi bệnh xuất hiện nhiều, cần can thiệp bằng thuốc trừ nấm đặc trị.
– Hoạt chất hiệu quả: Mancozeb, Chlorothalonil, Copper oxychloride,…..
– Phun lúc bệnh chớm xuất hiện, không đợi bệnh lan rộng
– Luân phiên thuốc có hoạt chất khác nhau mỗi lần phun
– Phun đều cả mặt trên và dưới cành, vùng tai trái
– Kết hợp chất bám dính nếu mưa nhiều.
5. Câu hỏi thường gặp
1. Bệnh đốm nâu có lây nhanh không?
→ Có. Bệnh lan qua nước, gió và dụng cụ cắt tỉa.
2. Có nên cắt bỏ cành bị bệnh không?
→ Nên. Cắt sớm giúp hạn chế lây lan và giảm nguồn nấm.
3. Tưới phun mưa có làm bệnh nặng thêm không?
→ Có. Tưới lên thân trái dễ làm bệnh phát tán mạnh.

Bệnh đốm nâu tuy không làm chết cây ngay lập tức nhưng lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng trái và giá trị thương phẩm. Nếu không kiểm soát sớm, bệnh dễ lan rộng trong điều kiện mưa ẩm kéo dài, làm giảm năng suất và gây thiệt hại kinh tế lớn.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ