Bệnh thán thư trên thanh long là một trong những bệnh nấm phổ biến và nguy hiểm nhất, thường xuất hiện mạnh vào mùa mưa hoặc thời điểm độ ẩm cao. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ cùng bà con nhận diện đúng bệnh thán thư, nguyên nhân gây hại và đưa ra các biện pháp phòng trừ hiệu quả – bền vững – tiết kiệm.
1. Nguyên nhân gây bệnh thán thư trên thanh long
Bệnh thán thư do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây ra. Nấm tồn tại sẵn trong tàn dư cây bệnh và đất. Chúng lây lan qua gió, nước mưa và côn trùng. Dụng cụ canh tác không vệ sinh cũng góp phần phát tán nấm.
Bệnh phát triển mạnh khi thời tiết ẩm ướt, mưa nhiều. Nhiệt độ thuận lợi: 25–30°C, ẩm độ cao trên 85%. Trái và cành non là nơi dễ nhiễm nhất. Vườn rậm rạp, kém thông thoáng càng dễ phát sinh bệnh.
Bón thừa đạm, thiếu vi lượng khiến cây yếu, dễ nhiễm nấm. Tưới phun mưa hoặc để trái sát đất cũng làm bệnh lây nhanh hơn.
2. Triệu chứng bệnh thán thư trên thanh long
Bệnh thường xuất hiện trên đọt, hoa, trái và đôi khi cả cành. Giai đoạn mưa nhiều, cây đang ra hoa – nuôi trái là thời điểm dễ phát bệnh nhất.
Trên cành:
– Vết bệnh khởi phát từ mép cành rồi lan vào trong.
– Đốm bệnh hình tròn hoặc bất định, màu vàng sáng.
– Sau vài ngày, vết bệnh chuyển nâu và thối mềm.
– Bệnh thối ngược từ ngọn vào thân, làm khô cành.
Trên hoa:
– Nấm tạo đốm đen nhỏ, thâm đen đài hoa.
– Hoa không nở được, dễ rụng sớm hoặc dị dạng.
– Tỷ lệ đậu trái giảm rõ nếu bệnh xuất hiện giai đoạn trổ hoa rộ.
Trên trái:
– Vết bệnh là đốm tròn lõm, tâm nâu đỏ, lan nhanh.
– Bao quanh có vòng đồng tâm nâu đậm, tróc vỏ.
– Trái bệnh mất bóng, sần sùi, không đạt chuẩn thương phẩm.
– Nấm tiếp tục gây hại sau thu hoạch, làm trái thối mềm.
3. Tác hại của bệnh thán thư trên thanh long
– Làm giảm tỉ lệ đậu trái: Hoa bị nấm tấn công rụng sớm, ảnh hưởng quá trình thụ phấn và nuôi trái.
– Thối trái – mất giá trị thương phẩm: Vết bệnh làm vỏ trái sần sùi, lõm sâu, biến dạng. Trái không đạt tiêu chuẩn thị trường.
– Gây rụng trái non: Nấm tấn công sớm khiến trái vàng đầu, rụng từng chùm, gây mất trắng cục bộ.
– Ảnh hưởng năng suất toàn vườn: Bệnh lan nhanh trong mùa mưa, phá hoại từ cành đến trái khiến cây kiệt sức, giảm năng suất kéo dài.
– Hư trái sau thu hoạch: Thán thư tiếp tục gây thối trái trong khâu vận chuyển – bảo quản, gây thiệt hại lớn cho nông hộ và thương lái.
4. Biện pháp phòng trừ bệnh thán thư trên thanh long
4.1. Biện pháp canh tác
– Tỉa cành tạo thông thoáng, hạn chế ẩm độ cao
– Không để trái chạm đất hoặc đọng nước mưa lâu
– Thu gom, tiêu hủy cành – trái nhiễm bệnh
– Không làm xây xước tai trái và cành non khi thao tác
– Trồng với mật độ vừa phải, tránh rậm rạp che nắng
4.2. Biện pháp sinh học
– Sử dụng nấm đối kháng Trichoderma spp. rải vào gốc
– Phun định kỳ chế phẩm vi sinh chứa Bacillus subtilis
– Bón phân hữu cơ hoai mục kết hợp vi lượng để tăng sức đề kháng cho cây
– Bổ sung Canxi – Silic – Kẽm để giúp trái chắc vỏ, hạn chế nhiễm bệnh
4.3. Biện pháp hóa học
– Khi bệnh lan nhanh hoặc thời tiết mưa ẩm kéo dài, cần xử lý bằng thuốc đặc trị nấm.
– Hoạt chất hiệu quả: Difenoconazole, Azoxystrobin, Chlorothalonil,….
– Phun phòng ngay khi thấy vết bệnh đầu tiên
– Luân phiên hoạt chất mỗi 7–10 ngày để tránh kháng thuốc
– Phun đều tai trái, mặt dưới cành, không phun khi sắp mưa
– Kết hợp dầu bám dính nếu mưa liên tục hoặc cây trơn lá
5. Câu hỏi thường gặp
1. Bệnh thán thư có lây nhanh không?
→ Có. Bệnh lây mạnh qua nước mưa, gió và dụng cụ cắt tỉa.
2. Có nên cắt bỏ trái, cành bị bệnh không?
→ Nên. Cắt sớm giúp giảm nguồn nấm, hạn chế lan rộng.
3. Phun phòng trước hay đợi có bệnh mới xử lý?
→ Nên phun phòng trước mùa mưa hoặc khi cây ra hoa.
Bệnh thán thư là mối đe dọa lớn đối với năng suất và chất lượng thanh long, đặc biệt trong mùa mưa hoặc thời tiết ẩm kéo dài. Nếu không kiểm soát kịp thời, bệnh có thể lan rộng và gây thối trái, rụng hoa, giảm khả năng đậu trái cũng như làm mất giá trị thương phẩm.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
