Rệp sáp hại thanh long là một trong những loại dịch hại phổ biến và dai dẳng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cây và chất lượng trái. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ cùng bà con tìm hiểu rõ về rệp sáp hại thanh long – từ đặc điểm nhận biết đến cách phòng trừ hiệu quả bằng cả biện pháp sinh học lẫn hóa học, giúp nhà vườn bảo vệ mùa vụ bền vững.
1. Rệp sáp hại thanh long là gì?
Rệp sáp hại thanh long là loài côn trùng nhỏ, thân mềm, sống ký sinh và hút nhựa cây. Chúng có lớp sáp trắng như bụi phấn bao phủ cơ thể. Rệp thường tập trung ở đốt cành, cuống trái, kẽ tai trái. Gây hại quanh năm, đặc biệt mạnh vào mùa khô – ẩm xen kẽ.
Loài phổ biến: Planococcus citri, Dysmicoccus brevipes… Chúng sinh sản nhanh, bám thành từng cụm rất khó diệt. Ngoài gây suy cây, rệp còn tiết dịch ngọt, tạo nấm bồ hóng. Trái bị đen, giảm giá trị thương phẩm rõ rệt. Nếu không xử lý sớm, rệp lan rộng khắp vườn gây thiệt hại lớn.

2. Đặc điểm hình thái và vòng đời
Rệp có hình bầu dục, dài 2–5mm, thân phủ lớp bột sáp trắng. Một số loài có tua sáp ngắn xung quanh thân. Rệp cái không có cánh, di chuyển chậm hoặc bám cố định. Chúng thường sống tập trung theo từng cụm.
Vòng đời gồm 3 giai đoạn: trứng → ấu trùng → trưởng thành. Một số loài đẻ trứng, một số sinh sản trực tiếp. Ấu trùng có thể di chuyển, tìm nơi trú ẩn. Sau vài ngày, ấu trùng phát triển thành rệp trưởng thành. Toàn bộ vòng đời kéo dài 20–30 ngày tùy điều kiện.
3. Dấu hiệu và biểu hiện gây hại
– Rệp thường tập trung ở các điểm ẩm như kẽ tai, đốt cành.
– Chúng bám chặt, chích hút nhựa liên tục làm cây suy yếu.
– Vết hại xuất hiện dưới dạng vết đen dính, thân vàng.
– Rệp tiết dịch ngọt, tạo điều kiện nấm bồ hóng phát triển.
– Trái bị đen sạm, mất thẩm mỹ và giá trị thương phẩm.
– Thân cây còi cọc, kém phát triển, giảm đậu trái.
– Vườn bị nặng có thể mất năng suất toàn bộ vụ.
– Nếu không kiểm tra kỹ, rệp dễ bùng phát nhanh.

4. Tác hại của rệp sáp hại thanh long
– Làm cây mất sức, chậm phát triển rõ rệt.
– Trái nhỏ, khô đầu, dễ rụng khi còn non.
– Vết hại gây đen trái, mất giá trị bán.
– Dịch ngọt của rệp tạo điều kiện cho nấm tấn công.
– Cản trở quang hợp do lớp nấm bồ hóng phủ thân.
– Làm giảm sản lượng và tăng chi phí sản xuất.
5. Biện pháp phòng trừ rệp sáp hại thanh long
5.1. Biện pháp canh tác
– Tỉa cành thông thoáng để giảm ẩm và nơi trú ẩn.
– Vệ sinh vườn, cắt bỏ cành bị nhiễm nặng.
– Không để cỏ dại hoặc cây ký chủ phụ trong vườn.
5.2. Biện pháp sinh học
– Dùng thiên địch như bọ rùa, ong ký sinh để khống chế rệp.
– Phun chế phẩm nấm xanh, nấm trắng đều vào vùng có rệp.
– Kết hợp dầu khoáng giúp tăng hiệu quả bám dính.
5.3. Biện pháp hóa học
– Hoạt chất hiệu quả: Imidacloprid, Abamectin, Buprofezin,….
– Phun kỹ vào các kẽ cành, cuống trái, tai trái.
– Luân phiên nhóm hoạt chất để tránh kháng thuốc.
– Kết hợp dầu khoáng giúp thuốc bám tốt hơn.
– Đảm bảo thời gian cách ly trước thu hoạch.

6. Câu hỏi thường gặp
1. Rệp sáp có làm cây bị nấm không?
→ Có. Dịch ngọt rệp tiết ra gây nấm bồ hóng.
2. Có nên cắt cành bị rệp nặng không?
→ Nên. Cắt bỏ giúp hạn chế lây lan trong vườn.
3. Dùng thuốc sinh học có hiệu quả không?
→ Có. Nhưng cần phun sớm, đều và kết hợp dầu khoáng.

Rệp sáp không chỉ làm suy yếu cây thanh long mà còn gián tiếp gây ra nhiều bệnh hại khác, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và giá trị thương phẩm. Việc kiểm soát rệp đòi hỏi sự chủ động và phối hợp nhiều biện pháp cùng lúc – từ cắt tỉa, vệ sinh vườn, đến sử dụng bẫy sinh học và thuốc BVTV hợp lý.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ