Bệnh đốm lá lớn trên ngô là một trong những bệnh hại phổ biến, gây giảm khả năng quang hợp, làm lá vàng, thối và ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất bắp. Bệnh thường xuất hiện ở giai đoạn lá trưởng thành, đặc biệt khi thời tiết ẩm ướt và mưa kéo dài. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ giúp bà con hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách phòng trừ bệnh đốm lá lớn trên ngô hiệu quả, bảo vệ năng suất và chất lượng mùa vụ.
1. Nguyên nhân gây bệnh đốm lá lớn trên ngô
Bệnh đốm lá lớn trên ngô do nấm Helminthosporium turcicum Pass gây ra, thuộc họ Pleosporaceae, lớp Nấm Bất Toàn (giai đoạn hữu tính thuộc lớp Nấm Túi).
Bệnh xuất hiện phổ biến ở hầu hết các vùng trồng ngô và trên tất cả các giống, nhưng mức độ hại khác nhau tùy giống, vùng và phương pháp canh tác. Các giống ngô địa phương thường bị nặng hơn giống ngô lai. Ruộng ngô trồng trên đất kém, ít chăm sóc hoặc thiếu nước cũng tạo điều kiện thuận lợi cho nấm bệnh phát triển. Ngô sinh trưởng kém, còi cọc, chậm lớn sẽ dễ bị nhiễm và lan bệnh nhanh hơn.
2. Đặc điểm phát sinh và phát triển của bệnh đốm lá lớn trên ngô
Bào tử phân sinh có thể tồn tại trên hạt giống, sợi nấm tồn tại trong tàn dư lá ở đất là nguồn bệnh lây lan. Nấm xâm nhập cây qua lỗ khí khổng hoặc trực tiếp qua biểu bì lá.
Thời kỳ tiềm ẩn kéo dài 3 – 8 ngày, phụ thuộc vào tuổi cây và trạng thái lá. Bệnh phát triển mạnh khi nhiệt độ 28–30°C, trời ấm, mưa nhiều và ẩm ướt. Tỷ lệ lây nhiễm tăng nhanh ở cây lớn, đặc biệt từ giai đoạn có cờ trở đi.
Bệnh xuất hiện sớm khi cây có 7–8 lá, bắt đầu ở lá già, sau lan lên lá bánh tẻ và lá phía trên ngọn. Bệnh cũng có thể lây vào áo bắp, làm giảm chất lượng hạt ngô. Bệnh gây hại nặng ở ruộng đất xấu, chặt, dễ đóng váng, bón phân ít, hay bị úng ngập.
Ngô sinh trưởng chậm, thấp, vàng lá tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh bùng phát.
3. Triệu chứng nhận biết ngô bị bệnh đốm lá lớn
Bệnh đốm lá lớn thường xuất hiện trước tiên trên lá già gần gốc, sau đó lan dần lên các lá phía trên. Ban đầu, vết bệnh là những đốm nhỏ, ngậm nước, sau lớn dần, hình thoi, trung tâm màu nâu sáng, viền xung quanh nâu tối.
Kích thước vết bệnh thay đổi từ 0,3–3 × 0,5 cm, đôi khi có thể lên tới 20 cm. Trong điều kiện ẩm ướt, trên bề mặt lá vết bệnh xuất hiện lớp mốc màu đen, dễ nhận biết.
Bệnh phát triển nhanh, nhiều vết liên kết với nhau tạo thành đám lớn trên phiến lá. Lá ngô bị bệnh nặng sẽ khô, giòn, héo và mất màu, làm giảm khả năng quang hợp. Những tổn thương này ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng bắp ngô.
4. Biện pháp phòng trừ bệnh đốm lá lớn trên ngô
4.1. Biện pháp canh tác
– Chọn giống ngô kháng bệnh, nguồn giống sạch, không nhiễm nấm.
– Luân canh cây trồng khác họ để cắt nguồn bệnh.
– Vệ sinh đồng ruộng, thu gom tàn dư cây bệnh đem tiêu hủy.
– Cày ải phơi đất trước khi trồng để giảm nấm tồn lưu.
– Bón phân cân đối, đảm bảo đủ đạm, lân, kali và vi lượng.
– Tránh gieo trồng vào thời điểm ẩm, mưa kéo dài.
4.2. Biện pháp sinh học
– Sử dụng chế phẩm vi sinh chứa nấm đối kháng Trichoderma.
– Phun chế phẩm sinh học lên lá và đất để ức chế nấm bệnh.
4.3. Biện pháp hóa học
– Xử lý hạt giống bằng thuốc trừ nấm trước khi gieo.
– Phun thuốc gốc đồng hoặc thuốc chứa Azoxystrobin khi bệnh mới xuất hiện.
– Luân phiên hoạt chất để hạn chế hiện tượng nấm kháng thuốc.
4.4. Quản lý tổng hợp
– Kết hợp đồng bộ biện pháp canh tác, sinh học và hóa học.
– Thường xuyên thăm đồng để phát hiện bệnh sớm.
– Theo dõi lịch sử bệnh để phòng ngừa tái phát hiệu quả.
Bệnh đốm lá lớn trên ngô gây hại nghiêm trọng nếu không phát hiện và xử lý kịp thời. Bà con nên chủ động chọn giống kháng, kết hợp biện pháp canh tác, sinh học và hóa học hợp lý. Thường xuyên thăm đồng, phát hiện bệnh sớm để xử lý ngay. Quản lý tổng hợp giúp bảo vệ năng suất, chất lượng bắp và hạn chế bệnh tái phát.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
