Rệp hại ngô là một trong những dịch hại nguy hiểm, gây suy yếu cây, làm giảm năng suất và chất lượng bắp. Loài côn trùng nhỏ bé này không chỉ hút nhựa mà còn truyền nhiều bệnh virus nguy hại. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ chia sẻ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và biện pháp phòng trừ rệp muội hại ngô hiệu quả, giúp bà con bảo vệ vụ mùa trọn vẹn.
1. Rệp hại ngô là gì?
Rệp hại ngô có tên khoa học Aphis maydis (hay Rhopalosiphum maidis), thuộc họ Aphididae và bộ Hemiptera. Đây là loài côn trùng chích hút nhựa, khiến cây ngô mất dinh dưỡng, sinh trưởng chậm, từ đó làm giảm năng suất và chất lượng bắp. Ngoài ra, rệp ngô còn là môi giới truyền nhiều loại virus nguy hiểm, điển hình như bệnh khảm lá và đốm lá trên ngô.
2. Đặc điểm hình thái rệp hại ngô
Rệp ngô sinh sản theo hình thức đơn tính và đẻ con. Trong quần thể thường xuất hiện nhiều dạng khác nhau như rệp cái không cánh, rệp cái có cánh và rệp con.
Rệp trưởng thành có hai dạng: rệp có cánh và rệp không cánh, kích thước dài khoảng 1,5 – 2,3 mm, màu vàng nhạt hoặc xanh xám. Cơ thể hình bầu dục, mềm, chân và tuyến tiết sáp ngắn, màu xanh đen. Riêng rệp cái có cánh có phần đầu và ngực màu đen, bụng màu xanh.
Rệp non có màu xanh sáng, chân và tuyến tiết sáp màu đen giống rệp trưởng thành. Chúng phải trải qua 7 – 10 lần lột xác mới phát triển hoàn chỉnh thành rệp trưởng thành.
3. Vòng đời và thời điểm phát triển
Đầu vụ ngô đông xuân, khoảng tháng 10 – 11, rệp cái có cánh từ cây ký chủ dại bay vào ruộng ngô. Tại đây, chúng đẻ ra rệp con không cánh.
– Rệp con lớn lên và sinh sản đơn tính qua nhiều thế hệ, tiếp tục gây hại trên cây ngô. Một số rệp không cánh biến đổi thành rệp có cánh và di chuyển sang ruộng ngô khác.
– Rệp thường phát triển mạnh vào tháng 1 – 2 khi ẩm độ không khí cao. Từ tháng 4 trở đi, mật số rệp giảm dần. Mùa hè, rệp chỉ xuất hiện lẻ tẻ.
Chúng gây hại từ giai đoạn 8 – 10 lá đến khi ngô chín sáp. Cuối vụ, khi cây già và thiếu thức ăn, rệp có cánh bay sang cây ký chủ khác. Tại đây, chúng tiếp tục đẻ ra rệp không cánh để sinh trưởng đến vụ ngô sau.
Rệp phát triển nhanh khi nguồn thức ăn dồi dào, ruộng gieo dày, ẩm độ cao hoặc khi ngô bị hạn.
4. Đặc điểm gây hại và tác hại của rệp trên cây ngô
Rệp ngô chích hút nhựa ở nhiều bộ phận như lá non, bông cờ, lá bi, nõn ngô và bẹ lá. Việc hút nhựa làm cây mất dinh dưỡng, còi cọc, yếu ớt, bắp nhỏ hoặc không hình thành bắp nếu bị hại từ giai đoạn sớm. Ngoài ra, chất lượng hạt giảm rõ rệt, khiến năng suất và giá trị thương phẩm thấp.
Tác hại của rệp muội hại ngô
– Rệp muội hút nhựa cây, làm ngô mất dinh dưỡng và chậm phát triển. Cây bị hại sớm thường còi cọc, yếu ớt, bắp nhỏ hoặc không hình thành.
– Rệp còn tiết dịch mật, tạo điều kiện cho nấm bồ hóng phát triển, làm lá bị đen. Chúng là môi giới truyền các bệnh virus nguy hiểm như khảm lá, đốm lá.
– Sự tấn công kéo dài khiến năng suất giảm mạnh, chất lượng hạt kém, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh tế của bà con.
5. Biện pháp phòng trừ rệp muội hại ngô
5.1. Biện pháp canh tác
– Gieo trồng với mật độ hợp lý, tránh ruộng quá dày.
– Luân canh với cây trồng khác để cắt nguồn ký chủ.
– Vệ sinh đồng ruộng, nhổ bỏ cỏ dại quanh bờ.
– Bón phân cân đối, tăng sức đề kháng cho cây.
5.2. Biện pháp sinh học
– Bảo tồn thiên địch như bọ rùa, ong ký sinh.
– Sử dụng nấm xanh (Metarhizium anisopliae) hoặc nấm trắng (Beauveria bassiana) để diệt rệp.
– Tránh phun thuốc hóa học tràn lan, gây hại thiên địch.
5.3. Biện pháp hóa học
– Phun thuốc khi rệp xuất hiện với mật số cao.
– Luân phiên hoạt chất để tránh kháng thuốc.
– Một số hoạt chất hiệu quả: Imidacloprid, Thiamethoxam, Acetamiprid.
– Pha và phun theo đúng hướng dẫn trên bao bì.
6. Câu hỏi thường gặp (FAQ) về rệp muội hại ngô
1. Rệp muội hại ngô xuất hiện nhiều vào thời điểm nào?
--> Rệp thường phát triển mạnh từ tháng 1 – 2 khi ẩm độ cao.
2. Làm sao nhận biết sớm rệp muội trên cây ngô?
--> Quan sát lá non, bẹ lá có rệp bám và lá bị cong xoăn.
3. Rệp muội gây hại nặng nhất ở giai đoạn nào của cây ngô?
--> Từ khi cây 8 – 10 lá cho đến khi ngô chín sáp.
Rệp muội hại ngô tuy nhỏ nhưng gây thiệt hại lớn nếu không kiểm soát kịp thời. Bà con nên kết hợp nhiều biện pháp phòng trừ để bảo vệ năng suất và chất lượng bắp. Áp dụng đúng kỹ thuật giúp cây khỏe, hạn chế sâu bệnh và tăng hiệu quả kinh tế. Tổng Kho Z luôn sẵn sàng cung cấp sản phẩm và tư vấn kỹ thuật để bà con yên tâm sản xuất.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
