Rầy mềm hại khoai lang là dịch hại phổ biến, tấn công chủ yếu vào lá non, ngọn và chồi, khiến cây suy yếu, chậm phát triển và giảm năng suất rõ rệt. Loài côn trùng nhỏ bé này không chỉ gây hại trực tiếp bằng cách chích hút nhựa mà còn gián tiếp truyền nhiều loại virus nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng củ. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ giúp bà con nhận biết rầy mềm, hiểu rõ tác hại và áp dụng biện pháp phòng trừ hiệu quả, bảo vệ vườn khoai lang khỏe mạnh và cho năng suất cao.
1. Đặc điểm của rầy mềm hại khoai lang
Rầy mềm hại khoai lang tồn tại ở hai dạng: có cánh và không cánh.
– Rầy không cánh: Cơ thể dài 1,5–1,9 mm, hình thoi, màu xanh đen hoặc xanh thẫm, đôi khi vàng xanh. Chân và râu màu xanh vàng, râu dài khoảng ¾ chiều dài cơ thể.
– Rầy có cánh: Màu vàng nhạt hoặc xanh đậm, phần đầu, ngực và phiến lưng trước ngực màu nâu đen hoặc đen. Cơ thể dài khoảng 1,8 mm, hình thoi, râu dài hơn so với dạng không cánh.
– Trứng: Hình bầu dục, mới đẻ màu vàng, sau chuyển đen bóng.
– Nhộng: Có nhiều màu như xanh lá, nâu hoặc xám; đầu xanh sẫm, thân xanh đen, phủ lớp sáp mỏng.
2. Biểu hiện của rầy mềm hại khoai lang
– Ấu trùng và trưởng thành của rầy mềm thường tập trung ở mặt dưới lá. Chúng cũng xuất hiện nhiều ở đọt non, chồi và hoa. Rầy mềm dùng miệng chích hút nhựa, làm lá bị cong và xoắn lại.
– Tại vị trí bị hút, lá xuất hiện các vết thâm đen rõ rệt. Tình trạng này khiến lá nhanh héo và ảnh hưởng trực tiếp đến sinh trưởng. Cây bị hại lâu ngày trở nên yếu ớt, khó phát triển bình thường.
– Triệu chứng trên khoai lang khá dễ nhận biết. Lá thường chuyển vàng, héo úa và dần dần chết đi. Khi mật độ rầy cao, cả ruộng có thể vàng úa đồng loạt.
– Ngoài phần lá, củ khoai lang cũng chịu ảnh hưởng. Củ có thể xuất hiện vết thối, kèm theo những tia nước màu đen trên bề mặt. Những tổn thương này tạo điều kiện cho nấm và vi khuẩn xâm nhập.
– Nếu không được kiểm soát sớm, rầy mềm sẽ làm giảm đáng kể năng suất và chất lượng củ. Tình trạng kéo dài có thể dẫn đến thất thu nghiêm trọng.
3. Tác hại của rầy mềm hại khoai lang
Rầy mềm tiết ra dịch mật ngọt trong quá trình chích hút nhựa. Lượng dịch này là môi trường thuận lợi cho nấm bồ hóng phát triển, đồng thời là nguồn lây truyền nhiều loại virus nguy hiểm cho cây.
Khi gây hại với mật số cao, rầy mềm làm giảm đáng kể năng suất và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng củ.
Phân của rầy mềm chứa nhiều bào tử nấm đen. Lớp nấm này bám trên lá, che khuất ánh sáng, làm giảm khả năng quang hợp. Từ đó, cây sinh trưởng kém, sức đề kháng yếu và dễ nhiễm thêm các loại sâu bệnh khác.
4. Biện pháp phòng trừ rầy mềm hại khoai lang
4.1. Biện pháp canh tác
– Trồng khoai lang đúng thời vụ, tránh giai đoạn cao điểm rầy phát sinh.
– Vệ sinh đồng ruộng, tiêu hủy dây khoai và cỏ dại – nơi trú ngụ của rầy.
– Tỉa bỏ lá già, lá bệnh để hạn chế nguồn lây lan.
– Luân canh với cây trồng khác họ để cắt vòng đời rầy.
– Bón phân cân đối, tránh thừa đạm khiến cây non mềm, dễ bị tấn công.
4.2. Biện pháp sinh học
– Bảo tồn thiên địch như bọ rùa, bọ xít bắt mồi, ong ký sinh.
– Sử dụng chế phẩm sinh học chứa Beauveria bassiana hoặc Metarhizium anisopliae.
– Dùng bẫy màu vàng dính để thu hút và bắt rầy trưởng thành.
4.3. Biện pháp hóa học
– Phun thuốc khi rầy xuất hiện mật độ cao, tập trung ở tuổi non.
– Luân phiên hoạt chất để tránh kháng thuốc.
– Một số hoạt chất hiệu quả: Imidacloprid, Thiamethoxam, Pymetrozine, Dinotefuran,….
– Tuân thủ liều lượng, phun vào sáng sớm hoặc chiều mát để đạt hiệu quả cao và an toàn cho cây
5. Câu hỏi thường gặp về rầy mềm hại khoai lang
1. Rầy mềm xuất hiện nhiều vào thời điểm nào?
→ Thường bùng phát mạnh khi thời tiết nóng ẩm, cây ra nhiều lá non.
2. Dấu hiệu nào giúp nhận biết rầy mềm sớm?
→ Lá non cong xoắn, vàng úa, mặt dưới lá có rầy tập trung.
3. Rầy mềm có truyền bệnh cho khoai lang không?
→ Có, chúng có thể truyền virus và tạo điều kiện cho nấm bồ hóng phát triển.
Rầy mềm hại khoai lang là đối tượng gây hại nguy hiểm, vừa làm suy yếu cây, vừa làm giảm năng suất và chất lượng củ. Ngoài tác hại trực tiếp, chúng còn gián tiếp lây truyền nhiều loại bệnh virus, gây thiệt hại nghiêm trọng nếu không kiểm soát kịp thời. Việc áp dụng đồng bộ các biện pháp canh tác, sinh học và hóa học theo nguyên tắc quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) sẽ giúp hạn chế tối đa tác hại của rầy mềm, bảo vệ vườn khoai lang khỏe mạnh và cho năng suất cao, ổn định vụ mùa.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
