Rầy mềm hại cà chua là dịch hại phổ biến, thường tấn công mạnh ở giai đoạn cây non và ra hoa. Chúng chích hút nhựa ở lá, chồi non và hoa, làm cây còi cọc, lá xoăn lại, hoa rụng nhiều và quả kém chất lượng. Nguy hiểm hơn, rầy mềm còn là môi giới truyền virus khảm, xoăn lá, gây thiệt hại nặng nề đến năng suất. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ cùng bà con tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và các biện pháp phòng trừ rầy mềm hại cà chua hiệu quả, giúp bảo vệ vườn cà chua khỏe mạnh và cho năng suất ổn định.
1. Thông tin chung rầy mềm hại cà chua
– Tên thường gọi: Rầy mềm, rầy nhớt, rệp bông.
– Tên khoa học: Aphis gossypii.
– Cây trồng bị hại: Cà chua, dưa leo, bầu, bí, khoai tây và nhiều loại rau màu khác.
Đặc điểm rầy mềm hại cà chua
– Dạng không cánh: Kích thước nhỏ, dài khoảng 1,5–2 mm. Thân thường có màu xanh thẫm hoặc đen, phủ một lớp sáp bóng. Một số cá thể mang màu vàng xanh, dễ nhầm với côn trùng khác.
– Dạng có cánh: Cơ thể màu xanh nhạt đến xanh đậm. Phần đầu và ngực có màu đen, bụng vàng nhạt. Trên lưng ngực trước có mảng đen rõ rệt, mắt kép to.
– Rầy mềm sinh sản nhanh, thường sống thành từng đàn tập trung trên chồi, lá non và mặt dưới lá cà chua.
– Chúng có khả năng phát tán mạnh nhờ dạng có cánh, dễ lan rộng trên diện tích lớn nếu không kiểm soát kịp thời.
2. Biểu hiện rầy mềm hại cà chua
– Rầy mềm, cả ấu trùng và trưởng thành, thường tụ tập nhiều ở đọt non và lá non.
– Chúng chích hút nhựa liên tục, khiến lá non xoăn lại, biến dạng và dễ vàng úa.
– Ngọn cây bị hại chậm phát triển, cành yếu, cây còi cọc rõ rệt.
– Khi mật số cao, hoa rụng nhiều, quả ít và chất lượng kém.
– Ngoài ra, dịch ngọt do rầy tiết ra còn tạo điều kiện cho nấm bồ hóng phát triển, làm lá bị đen bẩn.
3. Tác hại rầy mềm hại cà chua
– Rầy mềm chích hút làm lá xoăn lại, cây kém phát triển và sinh trưởng chậm.
– Quả cà chua dễ bị biến dạng, nhỏ, vị đắng, tỷ lệ đậu trái thấp.
– Chất bài tiết của rầy tạo môi trường thuận lợi cho nấm bồ hóng phát triển.
– Nấm bồ hóng phủ đen lá, giảm khả năng quang hợp và làm cây suy yếu dần.
– Rầy mềm còn là môi giới truyền virus nguy hiểm như khảm lá, xoăn lá.
– Nếu không phòng trừ sớm, cây dễ mất năng suất, chất lượng quả giảm mạnh.
– Thiệt hại kinh tế nghiêm trọng, chi phí sản xuất tăng, lợi nhuận giảm rõ rệt.
4. Biện pháp phòng trừ rầy mềm hại cà chua
4.1. Biện pháp canh tác
– Trồng đúng mật độ, giữ ruộng thông thoáng để hạn chế nơi trú ẩn.
– Vệ sinh đồng ruộng, loại bỏ cỏ dại và tàn dư cây bệnh.
– Luân canh với cây khác họ để giảm nguồn rầy và virus.
– Thường xuyên kiểm tra vườn, phát hiện sớm khi mật số rầy tăng.
4.2. Biện pháp sinh học
– Bảo vệ thiên địch tự nhiên như bọ rùa, ong ký sinh, bọ xít bắt mồi.
– Dùng bẫy dính màu vàng để bắt rầy có cánh, giúp giám sát mật độ.
– Sử dụng chế phẩm sinh học an toàn, tăng sức đề kháng cho cây.
4.3. Biện pháp hóa học
– Phun thuốc khi rầy xuất hiện nhiều, đặc biệt giai đoạn cây non.
– Hoạt chất tham khảo: Imidacloprid, Thiamethoxam, Abamectin, Pymetrozine.
– Luân phiên hoạt chất để tránh kháng thuốc, tuân thủ nguyên tắc “4 đúng”.
– Chú ý thời gian cách ly để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.
* Lời khuyên
– Ưu tiên biện pháp canh tác và sinh học để giảm thuốc hóa học.
– Phòng bệnh chủ động luôn tiết kiệm chi phí và hiệu quả lâu dài hơn.
– Kiểm tra ruộng thường xuyên để xử lý kịp thời, tránh lây lan diện rộng.
5. Câu hỏi thường gặp về rầy mềm hại cà chua
1. Rầy mềm có gây hại cây trồng khác ngoài cà chua không?
--> Có. Chúng còn gây hại trên dưa leo, bầu bí, khoai tây và nhiều loại rau màu khác.
2. Làm sao nhận biết sớm rầy mềm trong vườn?
--> Quan sát mặt dưới lá và đọt non. Nếu thấy rầy tụ tập thành đàn, lá xoăn và biến dạng thì cây đã bị hại.
3. Rầy mềm có truyền bệnh virus trên cà chua không?
--> Có. Chúng là môi giới lây bệnh xoăn lá, khảm lá và nhiều bệnh virus nguy hiểm khác.
Rầy mềm hại cà chua là dịch hại phổ biến nhưng rất nguy hiểm vì vừa hút nhựa làm cây suy yếu, vừa truyền virus gây bệnh. Nếu không quản lý sớm, chúng có thể làm giảm mạnh năng suất và chất lượng quả, khiến bà con thua lỗ nặng. Để bảo vệ vườn cà chua, bà con nên kết hợp nhiều biện pháp: từ canh tác hợp lý, bảo vệ thiên địch đến sử dụng thuốc BVTV đúng cách và an toàn.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: Số 68, Nguyễn Huệ, Phường Sài Gòn, TP.HCM
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
