Bọ trĩ hại hành lá là dịch hại thường xuyên gây ám ảnh cho bà con nông dân tại các vùng chuyên canh rau màu. Chúng chích hút nhựa làm lá hành bạc trắng, xoăn lại, cây còi cọc và năng suất giảm mạnh. Nguy hiểm hơn, bọ trĩ còn có thể truyền bệnh virus khiến cây bị suy yếu nhanh chóng. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ giúp bà con nhận biết đặc điểm, triệu chứng và đưa ra giải pháp phòng trừ bọ trĩ hại hành lá hiệu quả, an toàn và tiết kiệm chi phí.
1. Thông tin chung về bọ trĩ hại hành lá
– Tên thường gọi: bọ trĩ, bù lạch.
– Tên khoa học: Thrips tabaci.
– Cây ký chủ: hành lá, khoai tây và nhiều rau màu khác.
1.1. Đặc điểm của bọ trĩ gây hại hành lá
– Bọ trĩ trưởng thành rất nhỏ, dài chỉ 1 – 2 mm.
– Cơ thể màu vàng, có đốm nâu trên ngực và bụng.
– Trứng cực nhỏ, dài khoảng 0,2 mm.
– Ấu trùng mới nở dài 0,3 – 0,4 mm.
– Khi lớn, ấu trùng đạt kích thước 0,7 – 0,9 mm.
– Nhộng có màu nâu sẫm, nằm trong đất hoặc khe lá.
– Chúng thường tấn công lá, cuống lá và cả quả non.
– Lá bị chích hút xuất hiện vết loang bạc, nhăn héo.
– Khi mật độ cao, cây còi cọc, giảm năng suất mạnh.
– Bọ trĩ sinh sản nhanh, phát triển đàn đông chỉ sau ít ngày.
2. Dấu hiệu nhận biết bọ trĩ trên hành lá
– Vết cào xước trên lá: Bọ trĩ chích hút nhựa, để lại vệt bạc hoặc xám trên lá hành.
– Lá xoăn và héo: Lá mất nhựa, vàng dần, xoăn lại, khô từ mép lá vào.
– Chồi non còi cọc: Bọ trĩ phá hại khiến chồi phát triển chậm, lá nhỏ và ngắn bất thường.
– Bụi phấn trắng: Trên lá có lớp phấn do bọ lột xác, dễ nhầm với bệnh phấn trắng.
– Bọ nhỏ li ti: Quan sát kỹ mặt dưới lá, thấy bọ trĩ di chuyển rất nhanh khi bị động.
3. Tác hại của bọ trĩ đối với hành lá
Tổn thương cây
– Bọ trĩ cắn phá lá, tạo vết loang bạc và rách mòn.
– Lá yếu dần, giảm khả năng quang hợp đáng kể.
– Diện tích lá bị thu hẹp, cây thiếu dinh dưỡng.
– Khi hại nặng, cây suy nhược, năng suất giảm rõ.
Lây lan bệnh
– Vết chích hút là cửa ngõ cho nấm, vi khuẩn.
– Cây dễ nhiễm bệnh, bệnh lây nhanh trên ruộng hành.
– Sự kết hợp giữa bọ trĩ và mầm bệnh gây thiệt hại kép.
Tổn thất kinh tế
– Hành lá kém chất lượng, khó tiêu thụ trên thị trường.
– Năng suất giảm khiến thu nhập nông dân sụt mạnh.
– Nhiều hộ trồng hành chịu thiệt hại kinh tế nghiêm trọng.
4. Biện pháp phòng trừ bọ trĩ hại hành lá
4.1. Biện pháp canh tác
– Vệ sinh đồng ruộng, thu gom tàn dư cây sau thu hoạch.
– Luân canh cây trồng khác họ để giảm nguồn bọ trĩ.
– Giữ mật độ trồng vừa phải, ruộng thông thoáng, hạn chế ẩm thấp.
– Tưới phun mưa nhẹ giúp rửa trôi bọ trĩ trên lá.
– Thường xuyên kiểm tra ruộng để phát hiện sớm.
4.2. Biện pháp sinh học
– Bảo vệ thiên địch: nhện bắt mồi, bọ rùa, ong ký sinh.
– Dùng chế phẩm sinh học: nấm xanh, nấm trắng, vi khuẩn Bt.
– Có thể dùng bẫy màu xanh, xanh dương để thu hút bọ trĩ.
4.3. Biện pháp hóa học
– Chỉ phun thuốc khi mật độ vượt ngưỡng kinh tế.
– Luân phiên hoạt chất, tránh bọ trĩ kháng thuốc.
– Hoạt chất khuyến cáo: Abamectin, Spinetoram, Emamectin benzoate, Spinosad, Fipronil.
4.4. Lưu ý khi sử dụng thuốc
– Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát, lúc bọ trĩ hoạt động mạnh.
– Pha đúng liều lượng khuyến cáo, không tăng nồng độ.
– Tuân thủ thời gian cách ly để hành lá an toàn khi thu hoạch.
5. Câu hỏi thường gặp
1. Bọ trĩ hại hành lá xuất hiện nhiều vào mùa nào?
--> Chúng phát sinh quanh năm, nhưng mạnh nhất vào mùa khô nắng nóng.
2. Dấu hiệu sớm để nhận biết bọ trĩ trên hành lá là gì?
--> Lá bạc trắng, xoăn lại, ngọn còi cọc và có vết chích nhỏ li ti.
3. Bọ trĩ có gây lây bệnh cho cây hành không?
--> Có. Chúng tạo vết thương giúp nấm, vi khuẩn dễ xâm nhập.
Bọ trĩ hại hành lá là dịch hại nguy hiểm, có khả năng làm giảm năng suất và chất lượng nông sản nếu không được quản lý kịp thời. Để bảo vệ ruộng hành, bà con cần kết hợp đồng bộ các biện pháp: canh tác hợp lý, ứng dụng sinh học và sử dụng thuốc hóa học đúng kỹ thuật. Việc kiểm tra ruộng thường xuyên, phát hiện sớm và luân phiên hoạt chất khi phun thuốc sẽ giúp hạn chế tình trạng kháng thuốc và mang lại hiệu quả phòng trừ cao.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: Số 68, Nguyễn Huệ, Phường Sài Gòn, TP.HCM
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
