Bệnh thối rễ xà lách là một trong những bệnh hại nguy hiểm, thường xuất hiện khi đất ẩm ướt kéo dài. Cây bị bệnh sẽ vàng lá, chậm phát triển, dễ chết rạp, làm giảm năng suất và chất lượng rau. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ giúp bà con nhận biết nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng trị bệnh hiệu quả.1
1. Nguyên nhân gây bệnh thối rễ xà lách
Bệnh thối rễ xà lách chủ yếu do nấm và vi khuẩn gây hại trong đất, trong đó phổ biến nhất là:
Nấm Rhizoctonia solani, Fusarium spp., Pythium spp.
– Các loài nấm này tấn công trực tiếp vào rễ cây, gây thối, làm rễ chuyển màu nâu đen và giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng. Khi rễ bị tổn thương, cây sinh trưởng chậm, dễ héo rũ và có thể chết hàng loạt nếu không được xử lý kịp thời.
Vi khuẩn Pseudomonas spp.
– Vi khuẩn này thường xâm nhập qua các vết thương ở rễ, làm mô rễ bị nhũn, gây mùi hôi thối và tạo điều kiện cho nấm phát triển mạnh hơn.
Côn trùng gây hại
– Một số loại côn trùng như bọ trĩ, sâu ăn rễ có thể làm tổn thương rễ cây. Những vết thương này trở thành “cửa ngõ” thuận lợi cho nấm và vi khuẩn xâm nhập, làm bệnh lây lan nhanh chóng.
Điều kiện ngoại cảnh và canh tác
– Đất trồng ẩm ướt, thoát nước kém, đặc biệt trong mùa mưa kéo dài.
– Mật độ gieo trồng dày, đất bị nén chặt, thiếu thông thoáng.
– Sử dụng giống kém chất lượng hoặc hạt giống mang mầm bệnh.
– Quản lý phân bón, tưới tiêu không hợp lý (bón quá nhiều phân hữu cơ tươi, tưới đẫm nước thường xuyên).
2. Triệu chứng bệnh thối rễ xà lách
– Rễ thối nhũn: Rễ bị thâm đen hoặc nâu sẫm, mềm nhũn, thường thối từ đầu rễ rồi lan dần lên thân.
– Cây sinh trưởng kém: Cây còi cọc, chậm lớn, lá héo rũ, vàng úa từ gốc lên trên.
– Khả năng hấp thu kém: Vùng rễ bị tổn thương làm cây không hút được đủ nước và dinh dưỡng, dẫn đến suy kiệt.
– Mùi hôi khó chịu: Khi bệnh nặng, rễ thối kèm theo mùi hôi đặc trưng, dễ nhận biết.
3. Tác hại bệnh thối rễ xà lách
– Giảm năng suất: Rễ thối khiến cây chậm lớn, lá vàng úa, năng suất giảm rõ rệt.
– Chết hàng loạt: Nếu không xử lý kịp, cây có thể chết trắng cả luống sau 1–2 tuần.
– Lây lan nhanh: Bệnh dễ phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt, khó kiểm soát.
– Mất giá trị thương phẩm: Rau bệnh héo vàng, kém đẹp, giá bán thấp, khó tiêu thụ.
– Hại lâu dài đất trồng: Mầm bệnh tồn tại trong đất, dễ gây hại vụ sau.
– Tăng chi phí: Người trồng phải tốn thuốc, phân và công cải tạo đất.
4. Biện pháp phòng trị bệnh thối rễ xà lách
4.1. Biện pháp canh tác
– Chọn đất cao ráo, thoát nước tốt, tránh úng.
– Luân canh với cây trồng khác họ, giảm mầm bệnh tồn dư.
– Vệ sinh đồng ruộng, tiêu hủy tàn dư cây bệnh sau thu hoạch.
– Không trồng quá dày, tạo độ thoáng cho luống rau.
– Sử dụng giống xà lách khỏe, có khả năng kháng bệnh.
4.2. Quản lý đất và nước
– Bón vôi hoặc chế phẩm sinh học để khử mầm bệnh trong đất.
– Tránh tưới quá nhiều, đặc biệt vào chiều tối.
– Sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt để hạn chế ẩm độ cao.
4.3. Biện pháp sinh học
– Dùng nấm đối kháng Trichoderma spp. để hạn chế nấm gây hại.
– Sử dụng chế phẩm vi sinh giúp cải tạo đất và tăng sức đề kháng cây.
4.4. Biện pháp hóa học
– Khi bệnh nặng, có thể dùng thuốc đặc trị nấm gây thối rễ như nhóm gốc Metalaxyl, Fosetyl-Al.
– Phun hoặc tưới thuốc theo liều khuyến cáo, luân phiên hoạt chất để tránh kháng thuốc.
4.5. Biện pháp tổng hợp
– Kết hợp canh tác, sinh học và hóa học hợp lý.
– Tăng cường chăm sóc, bổ sung phân hữu cơ hoai mục, phân vi sinh để cây khỏe, hạn chế bệnh.
5. Câu hỏi thường gặp về bệnh thối rễ trên xà lách
1. Nguyên nhân chính gây bệnh thối rễ xà lách là gì?
--> Bệnh chủ yếu do nấm Rhizoctonia solani, Fusarium spp., Pythium spp. và vi khuẩn đất gây ra.
2. Bệnh thối rễ thường xuất hiện vào thời điểm nào?
--> Bệnh phát triển mạnh trong mùa mưa, đất ẩm ướt, thoát nước kém và nhiệt độ từ 20–28°C.
3. Xà lách bị thối rễ có chữa được không?
--> Nếu phát hiện sớm, có thể xử lý bằng biện pháp sinh học, cải tạo đất và dùng thuốc đặc trị.
Bệnh thối rễ trên xà lách là mối nguy hại nghiêm trọng, có thể làm giảm năng suất và chất lượng rau nếu không được kiểm soát kịp thời. Người trồng cần chú ý từ khâu chọn giống, cải tạo đất, phòng bệnh bằng nấm đối kháng đến việc quản lý độ ẩm hợp lý.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: Số 68, Nguyễn Huệ, Phường Sài Gòn, TP.HCM
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ
