Bệnh sương mai trên khổ qua là một trong những bệnh hại nguy hiểm, thường bùng phát mạnh vào mùa mưa, gây thiệt hại nặng cho nông dân. Lá khổ qua bị vàng, trái dễ thối nhũn, năng suất giảm rõ rệt nếu không xử lý kịp thời. Bài viết này, Tổng Kho Z sẽ chia sẻ chi tiết nguyên nhân, triệu chứng, tác hại và các biện pháp phòng trị hiệu quả, giúp bà con quản lý bệnh sương mai bền vững và an toàn.
1. Nguyên nhân gây bệnh sương mai trên khổ qua
Bệnh do nấm Pseudoperonospora cubensis gây ra. Nấm tồn tại trong tàn dư cây bệnh, đất và hạt giống. Bệnh phát sinh mạnh khi ẩm độ cao, mưa nhiều hoặc nhiều sương đêm. Nhiệt độ 18–25°C kết hợp ẩm ướt rất thuận lợi cho bệnh.
Ruộng trồng dày, ít thông thoáng dễ bùng phát bệnh. Bón thừa đạm làm cây mềm yếu, dễ nhiễm nấm. Nấm lây lan nhanh nhờ gió, nước mưa và công cụ canh tác. Giọt nước bắn từ lá bệnh sang lá khỏe cũng phát tán bào tử.

2. Dấu hiệu của bệnh sương mai trên khổ qua
– Vết bệnh ban đầu nhỏ, xanh nhạt, xuất hiện chủ yếu ở lá già.
– Sau vài ngày, vết bệnh chuyển vàng nâu, có dạng góc cạnh.
– Các vết bệnh thường bị giới hạn bởi gân lá.
– Mặt dưới lá xuất hiện mốc trắng xám, sau chuyển vàng tím.
– Trời ẩm, lớp mốc dày hơn, lan nhanh sang lá khỏe.
– Vết bệnh liên kết, tạo thành mảng lớn vàng úa trên lá.
– Lá bị hại nặng khô giòn, dễ rách, rụng sớm.
– Trên trái, vết bệnh lõm, thối nhũn, có mốc xám trắng phủ ngoài.
– Quả non dễ rụng, quả lớn biến dạng, giảm giá trị thương phẩm.
3. Tác hại do bệnh sương mai trên khổ qua gây ra
– Bệnh làm lá khổ qua biến dạng, xoăn nhỏ, úa vàng và rụng sớm.
– Cây giảm khả năng quang hợp, trao đổi chất kém, sinh trưởng chậm.
– Dây khổ qua bị bệnh nặng thường còi cọc, dễ chết từng đoạn.
– Hoa và trái non dễ rụng hàng loạt, năng suất giảm mạnh.
– Trái lớn bị thối, xấu mã, khó bán ngoài thị trường.
– Năng suất có thể giảm đến 50–70% nếu không xử lý kịp.
– Chất lượng trái giảm, không đạt tiêu chuẩn thương phẩm.
– Bệnh dễ lây sang cây họ bầu bí khác như dưa leo, mướp, bí.
– Bà con tốn nhiều chi phí phòng trị, giảm lợi nhuận mùa vụ.

4. Phương pháp phòng trị bệnh sương mai trên khổ qua
4.1. Biện pháp canh tác
– Luân canh với cây khác họ bầu bí để cắt nguồn bệnh.
– Vệ sinh đồng ruộng, thu gom và tiêu hủy tàn dư cây bệnh.
– Trồng giàn thoáng, mật độ hợp lý để ruộng luôn khô ráo.
– Bón phân cân đối, hạn chế thừa đạm, bổ sung kali và canxi.
– Tưới nhỏ giọt hoặc theo rãnh, tránh tưới phun mưa làm lây bệnh.
– Sử dụng giống có khả năng chống chịu bệnh tốt.
4.2. Biện pháp sinh học
– Dùng chế phẩm nấm đối kháng Trichoderma để hạn chế nấm gây bệnh.
– Phun chế phẩm sinh học chứa Bacillus subtilis giúp ức chế nấm.
– Bón nhiều phân hữu cơ hoai mục, tăng cường hệ vi sinh đất.
– Kết hợp phân bón sinh học để cây tăng sức đề kháng tự nhiên.
4.3. Biện pháp hóa học
– Phun thuốc khi bệnh chớm xuất hiện để khống chế sớm.
– Hoạt chất hiệu quả: Metalaxyl, Mancozeb, Dimethomorph,……..
– Luân phiên nhóm hoạt chất để hạn chế kháng thuốc.
– Pha đúng liều lượng, phun sáng sớm hoặc chiều mát để đạt hiệu quả cao.
5. Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Bệnh sương mai trên khổ qua xuất hiện nhiều vào thời điểm nào?
--> Bệnh thường bùng phát mạnh vào mùa mưa, khi ẩm độ cao và có nhiều sương đêm.
2. Có thể phòng bệnh sương mai bằng phân bón không?
--> Có. Bón phân cân đối, bổ sung kali, canxi và phân hữu cơ giúp cây khỏe, hạn chế bệnh.
3. Bệnh sương mai khác gì với bệnh thán thư trên khổ qua?
--> Sương mai gây mốc trắng xám dưới lá, thán thư tạo vết lõm đen trên lá, thân và quả.

Bệnh sương mai trên khổ qua là một trong những bệnh hại nguy hiểm, có thể làm giảm mạnh năng suất và chất lượng nông sản. Nếu không nhận diện và phòng trị kịp thời, bà con có thể đối mặt với rủi ro thất thu lớn. Giải pháp hiệu quả nhất là kết hợp đồng bộ: canh tác hợp lý, tăng cường biện pháp sinh học và sử dụng thuốc hóa học đặc trị đúng cách.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: Số 68, Nguyễn Huệ, Phường Sài Gòn, TP.HCM
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ