Dấu hiệu cây lúa bị vàng lá là biểu hiện thường gặp trên đồng ruộng. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng giống nhau. Lúa bị vàng lá có thể do thiếu dinh dưỡng, sâu bệnh hoặc điều kiện canh tác không phù hợp. Nếu không nhận diện đúng nguyên nhân, việc xử lý sẽ không hiệu quả, thậm chí còn làm lúa yếu thêm. Bài viết dưới đây từ Tổng KhoZ sẽ giúp bà con phân biệt chính xác từng trường hợp và hướng dẫn cách khắc phục chi tiết.
1. Vàng lá sinh lý (thiếu dinh dưỡng)
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khi cây lúa bị vàng lá.
Dấu hiệu nhận biết:
– Lá lúa vàng đều, không có đốm
– Thường bắt đầu từ lá già, sau lan ra toàn cây
– Cây sinh trưởng chậm, lúa còi cọc
– Bộ rễ yếu, không ra rễ mới
Nguyên nhân:
– Thiếu đạm, thiếu lân, thiếu magie, thiếu sắt, kẽm, bo
– Đất bạc màu, canh tác lâu năm không bổ sung hữu cơ
Cách xử lý:
– Bón bổ sung đạm ở giai đoạn lúa đẻ nhánh
– Dùng phân hữu cơ vi sinh để cải tạo đất
– Kết hợp phân trung – vi lượng như SATAKA 117 – ORGANIC ZN-B, SATAKA 119 – MAGIE ZN-B để cây phục hồi nhanh.

2. Vàng lá do úng nước hoặc hạn
Dấu hiệu nhận biết:
– Lá vàng từ gốc, không vươn thẳng
– Rễ thối, đất có mùi hôi (khi bị úng)
– Cây khô, lá vàng cháy nếu thiếu nước
Nguyên nhân:
– Ruộng trũng, không thoát nước tốt
– Thời tiết hạn kéo dài, không kịp cung cấp nước
Cách xử lý:
– Làm đất kỹ, có rãnh thoát nước cho ruộng trũng
– Tưới nước đúng thời điểm, không để đất quá khô
– Bón lót vôi bột, cải tạo đất cho vụ sau
3. Vàng lá do sâu bệnh
Một số bệnh và côn trùng có thể làm lá lúa vàng, dễ nhầm với thiếu dinh dưỡng.
3.1. Vàng lá do rầy nâu
– Lá vàng úa từ gốc, cây gãy đổ từng đám
– Rầy nâu bám dày ở bẹ, thân cây
Cách xử lý:
– Phun thuốc đặc trị rầy với các hoạt chất sau:
- Imidacloprid: Tác động tiếp xúc và lưu dẫn, diệt rầy nhanh và hiệu quả cao
- Thiamethoxam: Lưu dẫn mạnh, hiệu lực kéo dài, chống tái nhiễm
- Pymetrozine: Làm rầy ngừng ăn ngay lập tức, không gây kháng thuốc
- Buprofezin: Diệt rầy non, ngăn cản lột xác, ít ảnh hưởng thiên địch
– Không bón thừa đạm để rầy phát sinh mạnh
3.2. Vàng lá do đạo ôn lá
– Lá có vết cháy nhỏ hình thoi, lan rộng thành mảng
– Lá vàng từ trên xuống, khô quắt
Cách xử lý:
– Phun thuốc chứa Tricyclazole, Hexaconazole
– Kết hợp SATAKA 112 – VITAMIN-Z để cây nhanh hồi phục
3.3. Vàng lá do nấm khô vằn
– Lá bị vàng từ bẹ, có vết khô hình mắt cua
– Vết bệnh có rìa nâu, khô vằn
Cách xử lý:
– Dùng thuốc đặc trị chứa Hexaconazole, Validamycin, Tebuconazole
– Phun khi phát hiện vết bệnh đầu tiên.

4. Vàng lá do ngộ độc phèn – mặn
Thường gặp ở vùng đất thấp, đất mặn hoặc nước nhiễm phèn.
Dấu hiệu:
– Lá non vàng trước, sau đó khô cháy
– Rễ đen, cứng, không hút dinh dưỡng
– Đất có váng màu vàng cam, mùi hôi
Cách xử lý:
– Bón vôi bột: 300–500 kg/ha để trung hòa pH
– Dùng phân hữu cơ vi sinh như SATAKA 113 – ROOTER-Z để kích rễ mạnh
– Thay nước ruộng thường xuyên nếu có điều kiện
5. Vàng lá do lúa già – sinh lý bình thường
Ở giai đoạn lúa chín, lá già sẽ vàng từ từ. Đây là hiện tượng sinh lý bình thường.
Dấu hiệu:
– Lá ngả vàng đồng đều khi lúa chín
– Không có triệu chứng bệnh, cây vẫn khỏe
Cách xử lý:
– Không cần can thiệp
– Thu hoạch đúng thời điểm để đạt năng suất tối ưu.

6. Cách xử lý chung khi lúa bị vàng lá
Khi thấy cây lúa vàng lá, bà con cần xử lý theo các bước:
Bước 1: Xác định nguyên nhân
– Quan sát lá, thân, rễ kỹ
– Kiểm tra đất và nước ruộng
– Kiểm tra có dấu hiệu sâu, rầy không
Bước 2: Điều chỉnh nước và phân
– Tạm ngừng bón phân đạm nếu nghi thừa
– Cung cấp nước đủ, thoát úng kịp thời
Bước 3: Bổ sung phân sinh học, vi lượng
– Dùng các sản phẩm có chứa Zn, Mg, Bo, Sắt
– Gợi ý: SATAKA 114 – CASIBO-Z, SATAKA 119 – MAGIE ZN-B
Bước 4: Phun thuốc nếu do sâu bệnh
– Lựa chọn đúng loại thuốc theo từng nguyên nhân
– Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát.

Dấu hiệu cây lúa bị vàng lá không phải lúc nào cũng là bệnh. Có trường hợp do thiếu chất, có khi do sâu bệnh hoặc điều kiện canh tác. Bà con cần quan sát kỹ, xử lý theo từng nguyên nhân cụ thể. Tổng KhoZ luôn đồng hành cùng bà con với đầy đủ giải pháp: từ phân bón vi lượng, phân sinh học cho đến thuốc bảo vệ thực vật chính hãng. Mọi sản phẩm đều có sẵn và được tư vấn kỹ thuật tận tình.
LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ