BỆNH KHÔ VẰN HẠI LÚA – NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÒNG TRỪ

Bệnh khô vằn hại lúa là một trong những dịch hại nguy hiểm, thường xuyên gây thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng vụ mùa tại nhiều vùng trồng lúa ở Việt Nam. Với khí hậu nóng ẩm và tập quán canh tác truyền thống, nấm gây bệnh dễ dàng bùng phát và lan rộng nếu không được nhận diện và xử lý kịp thời. Hiểu rõ điều đó, Tổng KhoZ – hệ thống phân phối thuốc bảo vệ thực vật và phân bón uy tín – xin gửi đến bà con bài viết chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng và các giải pháp phòng trừ bệnh khô vằn hiệu quả, giúp bảo vệ mùa màng bền vững và an toàn.

1. Bệnh khô vằn là gì?

Bệnh khô vằn hại lúa là một loại bệnh phổ biến, nguy hiểm do nấm Rhizoctonia solani gây ra. Đây là loại nấm gây hại có khả năng tồn tại lâu dài trong đất, tàn dư rơm rạ, vỏ trấu và gốc rạ sau mỗi vụ thu hoạch. Dưới điều kiện thời tiết nóng ẩm và ruộng lúa rậm rạp, nấm sẽ nhanh chóng phát triển và lan rộng trên thân, bẹ và lá lúa.

Nấm bệnh không cần ký chủ để tồn tại, có thể “ngủ đông” trong đất đến nhiều năm. Khi có điều kiện thích hợp, chúng thức dậy, xâm nhập từ gốc và thân cây, sau đó lây lan lên lá. Đặc biệt, Rhizoctonia solani không chỉ hại lúa mà còn gây bệnh trên nhiều cây trồng khác như đậu, ngô, rau màu…, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp.

2. Điều kiện phát sinh và lây lan

Bệnh khô vằn phát sinh và phát triển nhanh trong các điều kiện sau:

– Trời nóng, độ ẩm cao

– Ruộng dày cây, ít thoáng khí

– Bón thừa đạm, thiếu vi lượng

– Có nhiều tàn dư thực vật

– Luân canh không hợp lý

– Nấm lây lan qua nước tưới, gió, công cụ canh tác. Nếu không xử lý kịp, bệnh lan rất nhanh trên diện rộng.

3. Triệu chứng bệnh khô vằn

Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết sớm bệnh khô vằn trên lúa:

– Vết bệnh xuất hiện đầu tiên trên bẹ lá gần mặt nước

– Vết loang màu nâu xám, hình mắt cua, mép vết bệnh có viền tím

– Bệnh lan dần lên thân, lá lúa

– Lá bị khô dần từ chóp lá xuống, cây héo úa

– Khi bệnh nặng, cây lúa gãy đổ, thối bẹ, hạt lép nhiều

*Lưu ý: Dễ nhầm với bệnh đạo ôn hoặc vàng lá. Tuy nhiên, khô vằn có hình vết bệnh đặc trưng như mạng nhện.

4. Tác hại của bệnh khô vằn

Bệnh khô vằn gây thiệt hại lớn nếu không phòng trị kịp thời:

– Hạn chế quang hợp do hại lá

– Cản trở dinh dưỡng lưu thông

– Làm cây yếu, dễ đổ ngã khi trổ bông

– Gây lép hạt, giảm năng suất từ 20–50%

– Gây mất giá trị thương phẩm, ảnh hưởng đến kinh tế hộ nông dân

5. Các biện pháp phòng và trị bệnh hiệu quả

5.1. Biện pháp canh tác

Đây là biện pháp bền vững và tiết kiệm chi phí:

– Gieo sạ thưa, khoảng cách hàng – cây hợp lý

– Không nên bón quá nhiều đạm, cần bổ sung kali và trung – vi lượng

– Thường xuyên vệ sinh đồng ruộng, dọn sạch rơm rạ sau thu hoạch

– Sử dụng giống lúa ít nhiễm bệnh

– Luân canh cây trồng hợp lý

5.2. Biện pháp sinh học và phân bón hỗ trợ

Tổng KhoZ khuyến khích kết hợp sản phẩm sinh học và phân hữu cơ:

– Trichoderma: nấm đối kháng giúp ức chế nấm bệnh trong đất

– SATAKA 112 – VITAMIN-Z: tăng sức đề kháng cây trồng, giúp cây khỏe, ít nhiễm bệnhSẢN PHẨM TỔNG KHOZ

– SATAKA 113 – ROOTER-Z: kích thích rễ phát triển, phục hồi nhanh sau bệnh

– SATAKA 117 – ORGANIC ZN-B: bổ sung vi lượng Zn – Bo giúp lúa xanh, cứng cây, tăng năng suất

– Phun các chế phẩm này vào giai đoạn mạ – đẻ nhánh – làm đòng để nâng cao khả năng kháng bệnh của lúa.

5.3. Biện pháp hóa học

Khi bệnh đã xuất hiện nhiều, cần can thiệp bằng thuốc đặc trị:

– Gợi ý một số hoạt chất phòng trừ bệnh từ Tổng KhoZ:

Hexaconazole 30g/l + Tricyclazole 220g/l: chuyên trị khô vằn, đạo ônDANH MỤC SẢN PHẨM -…

Difenoconazole + Propiconazole: diệt nấm gây khô vằn, ngăn bệnh lan

Tebuconazole + Thifluzamide: hiệu lực kéo dài, ít kháng thuốc

Validamycin: ức chế nhanh nấm Rhizoctonia, thích hợp khi phát hiện sớm

– Cách sử dụng:

• Phun khi xuất hiện vết bệnh đầu tiên
• Pha đúng liều lượng theo hướng dẫn
• Phun đều trên thân, bẹ, mặt dưới lá
• Lặp lại sau 5–7 ngày nếu bệnh nặng.

6. Một số lưu ý khi phòng trị bệnh khô vằn

– Không trộn nhiều loại thuốc trừ bệnh nếu chưa có khuyến cáo

– Không phun vào thời điểm trưa nắng gắt hoặc ngay trước mưa

– Luôn luân phiên hoạt chất để tránh hiện tượng kháng thuốc

– Kết hợp thuốc – phân – sinh học để tăng hiệu quả.

Bệnh khô vằn hại lúa là nỗi lo của nhiều hộ nông dân. Tuy nhiên, nếu bà con nắm rõ nguyên nhân, nhận biết sớm và áp dụng đúng phương pháp, việc kiểm soát bệnh sẽ không còn là trở ngại. Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nông nghiệp, Tổng KhoZ luôn sẵn sàng đồng hành cùng bà con trong việc chọn lựa sản phẩm phù hợp, hiệu quả và an toàn. Từ thuốc đặc trị bệnh khô vằn cho đến các dòng phân bón hữu cơ tăng sức đề kháng, tất cả đều có sẵn tại hệ thống phân phối trên toàn quốc.

LIÊN HỆ TƯ VẤN MIỄN PHÍ

TỔNG KHOZ – PHÂN BÓN CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ
Địa chỉ: 246 Nguyễn Kim Cương, Tân Thạnh Đông, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline Kinh Doanh: 0856.77.66.99 – Hotline Kỹ Thuật: 085555.99.44
Trang web: Tổng KhoZ
Email: tongkhoz@gmail.com
Facebook: Tổng KhoZ